Jandarma Astsubay Temel Kursu Giriş Sınavı (JANA) 2012

Kitabın 72. sayfasında kaldım, onu sen de okuyacaksan arasına koyduğum kâğıdı düşürme. “Kalmak” sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde bu cümledeki anlamıyla kullanılmıştır?

Günümüzde yeni bir tiyatro anlayışına gereksinim  duyuluyor.  Alternatif tiyatro dediğimiz bu deneme tiyatrosu, var olan tiyatro alışkanlıklarına, tarzına bir tepki anlamına geliyor. Yeni çalışma yöntemlerini,teknikleri, estetiği üretme ve aktarma çabasında. Bu konuda, seyirciyi düşündürmeyi temel amaç sayan Brecht ise şöyle diyor: “Tiyatronun girişinde paltosuyla birlikte beynini de bırakan seyirciyi istemiyorum '' Bu parçada Brecht’in altı çizili sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Bu film,(I)  sana yöneltilmiş tanıdık bir ağıt, bir itiraf  gibi…                                                                                                                                                                                                                                                         Kaç yaran  (II) varsa hepsine dokunan bir şey çıkıyor bu ağıttan.                                                                                                                                                                                                                                             Başrol (III) oyuncusunun canlandırdığı karakter, senin gibi yaşama tutunmaya çalışanların  hâllerini belleklere  (IV) kazıyor.                                                                                                                                         Oyuncunun düşünceli acılı yüzünde   (V)  senin bütün endişelerinin yükü açıkça  görülüyor. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır?

(I) Hayatın iyi, güzel bir şey olduğunu düşünmek ve kabul etmek… (II) Duygusal, ruhsal bakımdan yaşamın parlak, umut veren güzel taraflarını görüp onlara daha fazla odaklanmak… (III) Elde ettiklerinden daha çoğunu istememek… (IV) Dahası, yaşamda kimi güçlüklerle karşılaşabileceğine ama bunların yapıcı bir tutumla aşılabileceğine inanmak… (V) Bütün bunlar, engellerle karşılaştığımızda ümitsizlik ve çaresizliğe gömülmek yerine, kolları sıvayıp o engelleri aşmanın yollarını bulma alışkanlığı kazandırır. (VI) Bu tutum aynı zamanda daha huzurlu bir yaşamın da güvencesidir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde belirtilene uygun davranan bir kişi, “yetingen” olarak nitelendirilebilir?

(I) Girintili çıkıntılı koyların ortasında bulunan Urla, kimi   Ege ve Marmara kasabaları gibi denizden birkaç kilometre içeride kurulmuş. (II) Kasabanın sakin ve huzurlu sokakları, özgün dokusunu koruyan çarşısı görülmeye değer. (III) Öte yandan Urla, Yorgo Seferis ve Necati Cumalı’nın doğum yeridir. (IV) Nobel Edebiyat Ödüllü Yorgo Seferis’in doğduğu ev 2000 yılında restore edildi. (V) Necati Cumalı’nın Urla’daki evi, müze olarak varlığını sürdürüyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaştırma yapılmıştır?

(I) İzmir Karaburun Feneri, yarımadanın ucunda. (II) Bu koca kentin gözcülüğünü yapıyor. (III) Karşısında Sakız, kuzeyinde Midilli… (IV) Kışın gemilere yol göstermekten artakalan zamanlarda balıkçılara kefalin yerini fısıldıyor. (V) Onun ışığında balık yakalayan, yakaladığı balıklardan fenerdeki iki kediye de vermeli. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişileştirmeye başvurulmuştur?

(I) Kaçkarlarda sonbahar başlarken dağların üstünü  saran orman güllerinin yaprakları renk değiştirir. (II) İki bin metrenin altındaki orman örtüsü ise sarı ve kızılın en güzel tonlarına bürünerek bir renk cümbüşü yaşatır ziyaretçilerine. (III) Yaban hayvanlarının kış uykusuna yatma vakti geldiğinde, yaylacılar inek sütünden elde ettikleri katıklarını “kadin” denilen ahşap saklama kaplarına koyarlar. (IV) Bu katıkların bir kısmı kışın köyde tüketilecek, bir kısmı da gurbetteki akrabalara gönderilecektir. (V) Evler toparlanır, yataklar “tacar” edilir, yani tavana asılır ve seneye tekrar buraya gelmek üzere yola çıkılır.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde kişisel düşünceye yer verilmiştir?

(I) Okul, gereksiz bir yığın bilginin öğretilmeye çalışıldığı, hayatla hiç ilgisi olmayan sanal bir gerçeklik değil, dünyayla bütünleşmenin önemli bir parçasıdır. (II) Gençler, insanlığın yüzlerce yıllık bilgi birikimine ulaşmak, insanlığın geleceğini oluşturmada gerekli donanıma sahip olabilmek için okula gider. (III) Bu bağlamda “Okula gidiyorum anne!” sözü aslında “Hayata gidiyorum anne!” diye anlaşılmalıdır. (IV) Çünkü araştırmayı seven, bilgiyi özümsemeyi ve kendini sürekli olarak yenilemeyi ilke edinmiş öğretmenlerin, çocuklara birtakım bilgileri öğretirken bir yandan da onları hayata hazırladıkları, saygın, kutsal bir yerdir orası. (V) Evrenin insanın gizlerinin araştırıldığı; yaşamın bilinmeyenlerinin ortaya konulduğu, insanlıkla buluşulan bir yer… Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir kavramın hem olumlu hem de olumsuz algılanışı birlikte verilmiştir?

(I) Bodrum Deniz Müzesi, yaklaşık bir buçuk ay önce açıldı. (II) Müzede, model tekneler, deniz kabukları ve Halikarnas Balıkçısı olarak da tanınan Cevat Şakir Kabaağaçlı ile ilgili bir köşe de yer alıyor. (III) Kabaağaçlı’ya ayrılan köşede; sanatçının kitapları, kullandığı teknenin modeli, hayatının anlatıldığı pano ve fotoğrafları var. (IV) Müzenin hediyelik eşyalar köşesi de bulunuyor. (V) Burada; içinde dondurulmuş denizatlarının bulunduğu anahtarlıklar, deniz kabuklarından yapılmış kutular, abajurlar ve lambalar ilgi çekiyor. Bodrum Deniz Müzesi’nin anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

(I) Karadeniz Ereğlisi’nin tarihi, MÖ 2500’lere kadar uzanıyor. (II) Bölgedeki bilinen ilk yerleşim Hattiler tarafından yapılmış, daha sonra Hititler egemen olmuş. (III) Ardından, Truva Savaşlarından sonra Trakya’dan Anadolu’ya göçenlerin yerlerinden ettiği Mariandinler, yöreye yerleşmiş. (IV) MÖ 4. yüzyılda kent, en parlak dönemini yaşamış. (V) Geçmiş çağlardan kalan buradaki eserlerin bir kısmı korunamamış ve yok olup gitmiş. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır?

(I) Adını, mitolojideki çömlekçilik sanatının kurucusu sayılan Keramos’tan alan antik kentin izlerine bu küçük kasabanın her yerinde rastlanıyor. (II) Günümüze ulaşan bu kalıntılar, çoğunlukla Roma Dönemi’ne ait. (III) Anadolu’nun Türklerin eline geçtiği dönemde ise bu kasabanın, Gereme olan adı zamanla Ören’e dönüşmüş. (IV) Şair Melih Cevdet Anday’ın doğum yeri olan Ören’in turizm ve balıkçılık dışında en önemli gelir kaynağı halıcılık. (V) Bu konuda hatırı sayılır bir üne ulaşan Milâs halılarının bir bölümü, ilçeye bağlı beldelerden birindeki kadınların hünerli elleriyle dokunuyor. (VI) Beldede çarşamba günleri kurulan yerel pazar, hem bu halıların hem de çeşitli el işlerinin satıldığı, kaçırılmaması gereken değişik bir ortam. (VII) Ege şivesinin egemen olduğu tınılarla dolu renkli bir dünya. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar?

(I) Kırk yıl önce ilk albümleri yayımlanan ve bu albümden sonra müzik dünyasıyla olan bağlarını koparan bir grup... (II) Kaldı ki onlar birçok dinleyicinin dünyasında özel bir yer tutarlar. (III) Buna karşılık onların bunca yıldır dinleyici toplayabilmesini nasıl açıklamalı? (IV) Ya da daha önce hiç yayımlanmamış şarkılarından birinin ortaya çıkmasının bu kadar heyecan yaratmasını… (V) Denebilir ki kimselerinkine benzemeyen bir tarz geliştirdiklerini yadsımak olanaksız. (VI) Bunun  sonucu olarak, gerek albümlerinde gerekse konserlerinde yarattıkları hava, kesinlikle benzersiz.                                                                                                                                                                                                                                   Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?

(I) Şairler, yazarlar, müzisyenler, ressamlar… (II) Kısacası tüm sanatçılar… (III) Sıradan insanlar; korkularından, endişelerinden kaçarken sanatçılar, bunların içine balıklama dalarlar. (IV) İşte bu korkusuzca dalış sayesinde yapıtlarını oluştururlar. (V) Ne var ki bu cesurca tavır onların yaşamını oldukça zorlaştırır. Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine düşüncenin akışına göre, “Yaşamı değişik yönleriyle kavrayan bu kişiler, dış dünyayı daha derin, duyguları daha yoğun yaşarlar.” cümlesi getirilebilir?

Bisikletime binip ovaya çıktığımda adanın büyük bir bölümü ayaklarımın altındaydı. Aşağıda göz alabildiğine uzanan bağlar, kıyıda küçük kayalıklar… Gözüm, geçmişteki o güzelim domates tarlalarını aradı. Adanın meşhur domates reçeli, bu tarlalarda yetişen yumurta biçimindeki küçük domateslerden yapılırdı. Ne yazık ki tarlaların yerini bağlar, bağevleri almıştı; iki yanım bağ, önüm çam ormanıydı. Poyraz, asma ve kurumuş ot kokusunu burnuma taşıyordu. Pek kullanılmayan eski yola saptım, adanın tek çam ormanının içinden geçen bakımsız yola girdim. Çukurların arasında zikzak yaparak yoluma güçlükle devam ettim. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Daktilo, çocukluğumun büyülü nesnesiydi. Babam yazmaya koyulduğunda benim dünyamdaki atlar yelelerini savurarak dörtnala koşmaya başlardı. Mürekkepli şerit ilerledikçe merdaneye sıkıştırılan kâğıttaki nal izleri harflere dönüşür, babamın parmakları arasındaki dizginler yazı bitene kadar esrarlı bir diyarın rüzgârıyla titrerdi. Kabartma harflerin şeride her çarpışındaki tık tıklarla yerinden oynardı yüreğim. Tuşlara vuruşun kuvvetine göre koyu ya da silik gölgeler düşerdi perdeye. Raylarda bir kara tren görürdüm dumanlar çıkaran. Vagonları harflerle doluydu ve her istasyona birkaç cümle bırakmadan çalmazdı çanını. Satır sonlarını beklemek ise oyunun en heyecanlı yanıydı benim için. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

Her yıl artan bir kitap enflasyonuyla karşı karşıyayız. Örneğin ben, yayımlanan binlerce kitabın içinden ancak yüz, yüz ellisini okuyabiliyorum. Hakkında yazı yazabildiğim kitapların sayısı ise çok daha az. Önemli bulduğum birçok güzel kitabın sözünü edemeden yıl geçiyor. Öyle ki son yazılarımda, yıl içinde okuyup da sözünü edemediğim o iyi kitapların yalnızca adlarını anmakla yetindim. Bu sözleri söyleyen kişi aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır?

Roman karakterleri, her gün karşılaşabileceğimiz insanlarla aynı değerleri paylaşmak zorundadır. Bu değerler açısından bakıldığında insanlar ne tümüyle iyi ne de tümüyle kötüdür. Hırslarımız, tutkularımız, zaaflarımız ve erdemlerimizle insanız hepimiz. Romandakilerin de üstünlükleriyle zaafları dengelenmezse roman gerçekçi olmaz, okura uzak kalır. Bu nedenle içtenliğin en gerekli olduğu türlerden biridir bence roman. Bu parçada roman karakterleriyle ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Ömer Seyfettin, edebiyatımızın en önemli yazarlarından biri. Tarihimizin sıkıntılı bir döneminde yaşayan ve 36 yıl gibi kısa bir ömre çok sayıda yapıt sığdıran Ömer Seyfettin, düşünce ve edebiyat dünyamızda silinmez izler bırakmıştır. Bu yapıt, zaman içinde aslından uzaklaşmış hikâyelerinin ve diğer yapıtlarının ilk baskılarına bakılarak hazırlanmış; yapıtların sıralamasında ilk yayın tarihleri esas alınmıştır. Millî Edebiyatın çok önemli ismi Ömer Seyfettin’in bütün yapıtlarının, ölümünden 79 yıl sonra bir arada yeniden yayımlanması sevindirici, darısı diğer yazarların başına! Bu parçada Ömer Seyfettin ile ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?

Eskiden, yazma yöntemlerine özendiğim kimi yazarlar vardı. Onların izine basarak yürür, onlardan daha iyi kitaplar yazmaya çalışırdım. Ne var ki uzun bir süredir farklı bir yol izliyor, yeni bir yapıta başladığımda öteki yapıtlarımdan daha iyisini yazmaya çalışıyorum. Bazen de şansım iyi gidiyor ve beklediğimden de nitelikli yapıtlar çıkıyor ortaya. Sanatçı, bu sözlerinde kendisiyle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine değinmemiştir?

At, tarih boyunca Türklerin değer verdiği hayvanların başında gelmiştir. Orta Asya steplerinden Anadolu topraklarına  dek hemen tüm Türk toplumlarında, insanların vazgeçilmez dostu olmuştur. Türkler; atı hiçbir zaman yanlarından eksik etmemişler, ektikleri toprağı sürmek için sabanlara at koşmuşlar; savaşa, ava hemen her yere at üzerinde gitmişlerdir. Yüzlerce yıl öncesinden, Orta Asya’dan gelen; Anadolu’da Selçuklu ve Osmanlılarla devam ettirilen at geleneği çevgen, cirit gibi ilginç oyunları da beraberinde getirmiştir. Orta Asya Türklerinde ise bir tür at yarışı olan “beyga” ya da “beyge”ler düzenlenmiştir. Bu sporlara doğumdan düğüne, şölenden toya kadar hemen her kutlamada yer vererek onları zengin bir folklorik malzemeye dönüştürmüşlerdir. Bu parçada atın, Türk toplumlarındaki yeriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?  

Geleneksel konut dokusunda inanılmaz bir kültürel zenginlik ve derinlik barındıran bir kent görmek, kentsel doku nasıl olur anlamak, öğrenmek için Midyat’a gidebilirsiniz. Sasaniler Devri’nde kurulduğu ileri sürülen Midyat, o tarihlerden beri birbirinden değişik kültürleri ve inançları dokusunda barındırıp yaşatıyor. Yani korunması, örnek alınarak gelecek kuşaklara aktarılması gereken bir kültürel mirasımız. Farklı dinlerden insanların bir arada yaşadığı bu tarihî yerleşim yerinde, ibadet mekânları ile hanlar, ticaret mekânları ve çok sayıda geleneksel konut, kendine has ve estetik bir dokunun içinde uyumla kaynaşmış. Topoğrafyaya uygun olarak bitişik düzende tasarlanan konutlar, çoğunlukla bir avlu merkez alınarak konumlandırılmış yapı kanatlarının sıralanmasından oluşuyor. Kemerli pencereleri, avlu cephelerinde ön planda duran eyvan kemerleri, Süryanice, Arapça ya da Türkçe yazıtlarıyla Midyat evleri “Başka Midyat yok.” mesajı veriyor. Bu parçada Midyat’la ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?

Hepimiz bu dünyaya, hayatımızı en iyi biçimde yaşamak için geliyoruz ve inanın bana, hayat küserek, bir şeylerden saklanarak geçirilmeyecek, umutsuzluklarla harcanamayacak kadar kısa. Dertlerle ve sıkıntılarla boğuşurken her gün bir öncekinin aynısı gibi görünmeye başlıyor. Oysaki her yeni gün kendi mucizelerini de beraberinde getiriyor, hem de en beklenmedik anlarda.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     Aşağıdakilerden hangisi bu parçada konuşan kişinin yaşama ilişkin düşüncelerinden biri değildir?

Benim gibi birçok kitapseverin “çoksatan” yapıtlarla arasının iyi olmadığını biliyorum. Zaman zaman tutucu bir tavırla saf edebiyatın peşinde koşuyoruz. Genellikle popüler alanlarda “suyu çıkmış pazarlama ürünlerine” sırt çeviriyoruz. Bu türden sınırlı sayıdaki seçici okurlar gibi ben de kitap alırken, okurken titiz davranmaya özen gösteriyorum. Ama bunu yaparken ufkumu genişletmeyi, kütüphanemi zenginleştirmeyi, yeni şeyler öğrenmeyi de ihmal etmiyorum. Aşağıdakilerden hangisi yazarın bu sözlerinden çıkarılamaz?

Johann Wolfgang von Goethe, Alman edebiyatının olduğu kadar dünya edebiyatının da doruktaki adlarından biridir. Henüz yirmi beş yaşındayken, üstelik üç ay gibi kısa bir sürede kaleme aldığı Genç Werther’in Acıları adlı mektup roman, türünün ilk örneği olmakla kalmaz, genç Goethe’ye “Werther’in yazarı” unvanını kazandırır. O dönemde, Almanya’da bilhassa gençler arasında Werther’in giysilerinin aynısını giymek, Werther gibi yaşamak kısacası Werther hayranlığı dalga dalga yayılır. Yapıtın çevirilerinin yapılması, Goethe’nin dünya çapında ünlenmesine katkıda bulunur. Bu parçaya göre Goethe için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Yazar; öykülerini oluştururken çok değişik yollara başvuruyor, farklı damarlardan besleniyor. Bunların başında; dilin bütün dolambaçlarında gezinmesi, her semtine, her sokağına uğraması geliyor. Yazdıklarına buraların havasını yansıtmayı, zevkli bir anlatım düzeyi yakalamayı başarıyor. Ayrıca insanları da dilleri aracılığıyla algılayıp kuruyor. Onları öykü kişisi katına çıkarırken öyle bir dil kullanıyor ki kahramanlar o zaman bütünüyle belirginleşip ortaya çıkıyor. Bunu yaparken şairliğini de işin içine katıyor. Hatta öykülerini yer yer dizelerle zenginleştiriyor.                                                                                                                                                                                                                                                               Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi sözü edilen sanatçının bir özelliği değildir?

I. Karahanlılar II. Gazneliler III. Büyük Selçuklular Yukarıdaki Türk-İslam devletlerinin hangilerinde resmî yazışmalarda ve edebî eserlerde Türkçenin kullanılmasına önem verilmiştir?

Sivas Kongresi’nin ardından İstanbul Hükûmetiyle Anadolu arasındaki her türlü ilişkinin kesilmesinin, I. Damat Ferit Paşa’nın istifa etmesi, II. Amasya Görüşmelerinin yapılması, III. Temsilciler Kurulunun Ankara’ya gelmesi,   gelişmelerinden hangilerinde etkili olduğu savunulabilir?

1882-1964 yılları arasında yaşayan; Kurtuluş Savaşı başlayınca Anadolu’ya geçerek Millî Mücadele’ye katılan; 1950-1954 yılları arasında milletvekili olan; Ateşten Gömlek, Türk’ün Ateşle İmtihanı, Dağa Çıkan Kurt gibi romanlarında Kurtuluş Savaşı’nı işleyen yazar aşağıdakilerden hangisidir?

I. Hava basıncının yükselmesine II. Güney yönlü rüzgârların etkili olmasına III. Yoğun sislerin görülmesine IV. Asor alçak basınç merkezinin etkisinde kalmasına Türkiye’de, yaz aylarında zaman zaman sıcaklığın mevsim normallerinin üstüne çıkması yukarıdakilerden hangilerine bağlıdır?

I. Yağışlı gün sayısının fazla olması II. Bağıl nem oranının yıl boyunca yüksek olması III. Kıyı şeridinin dar olması IV. Bitki örtüsünün ormanlardan oluşması Karadeniz’in kıyı kesiminde yıllık ortalama güneşlenme süresinin az olmasında yukarıdakilerden hangileri etkilidir?

Türkiye’de tarımda makine kullanımının yaygınlaşmasına karşın bazı bölgelerde insan ve hayvan gücüne duyulan gereksinim tam olarak ortadan kalkmamıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sebeplerinden değildir?

Türkiye’de ekonomik ve sosyal farklılıkları azaltmak amacıyla uygulanan politikalardan en yaygını "Kalkınmada Öncelikli Yöreler" plan ve proje çalışmalarıdır. Aşağıdakilerden hangisi bu yerler arasındaki farklılığı azaltmak için hazırlanan çalışmalardan biri değildir?