2013 KPSS A Grubu ve Öğretmenlik (CÖS) Eğitim Bilimleri Çıkmış Sorular

Bir sınıf öğretmeni, ilkokula yeni başlayan öğrencilerinin, zihinlerinde sayı kavramını oluşturmalarına yardım etmek için fasulye taneleri ile oluşturduğu kümelerle rakamları eşleştirmiştir. Buna göre, öğretmen aşağıdaki öğretim ilkelerinden hangisini kullanmıştır?

Bir öğretmen, öğretim programında yer alan “Çocuklara yönelik reklamların işlevini sorgular.” kazanımına yönelik etkinlikler planlamak istemektedir. Öğretmenin, bu kazanımı aşağıdaki becerilerden hangisi kapsamında ele alması daha uygundur?

Doğan Öğretmen, her dersin başında, ulaşılacak kazanımlarla ilgili öğrencilerine bilgi vermektedir. Bu uygulamanın gerekçesi aşağıdakilerden hangisidir?

Fen ve teknoloji dersinde Bahar Öğretmen, beynin görevlerini anlatırken Türkiye haritası üzerinde Ankara’yı beynin yerine koyarak anlatmaya çalışmıştır. Bahar Öğretmen’in bu uygulaması, aşağıdaki yöntem veya tekniklerden hangisine uygun bir örnektir?

Ahmet, Türkçe dersinde okuduğu bilgilendirici bir metinde geçen kavramları ve bu kavramlar arasındaki ilişkileri bulmayı, bulduklarını da tablo veya zihin haritası çizerek öğrenmeyi tercih etmektedir. Çoklu zekâ kuramına göre, Ahmet’in öne çıkan zekâ alanları aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

Bir öğrenci, bir derste yapılanları aşağıdaki gibi sıralamıştır: I.    Öğretmenimiz çözelti kavramının ne olduğunu defterimize yazdırdı. II.   Şekeri suyla karıştırdı. Bizden gördüklerimizi anlatmamızı istedi. III. Tuzu suyun içerisine karıştırdı. Gördüklerimizi anlatmamızı ve öncekiyle karşılaştırmamızı istedi. IV. Bir miktar kumla suyu karıştırıp şekerli çay örneği ile bu karışım arasındaki ilişkiyi açıkladı. V.  Bizlerden örnekler vermemizi istedi. Biz de yeni örnekler sunduk. Yapılanlardan hangileri, buluş yoluyla öğrenme yaklaşımına uygun değildir?  

Dört öğretmenin derslerinde yaptıkları aşağıda verilmiştir: I.   Ayşe Öğretmen, öğrencilerinden, prizmalar konusuyla ilgili araştırmaya dayalı bir ürün oluşturmalarını istemiştir. II.   Eda Öğretmen, dersindeki bir konuya ilişkin uygulama ve genelleme yapabilmeleri için öğrencilerine argümantasyon tekniğini kullandırmıştır. III. Tamer Öğretmen, öğrencilerine bilimsel yöntem kullanarak elde ettikleri verilere dayalı bir sunum yaptırmıştır. IV. Serkan Öğretmen, öğrencilerini hem bireysel hem grupla çalıştırarak süreç boyunca çalışmalarını takip etmiş ve öğrencilerini disiplinler arası çalışmaya yönlendirmiştir. Öğretmenlerin yaptığı uygulamalar, sırasıyla aşağıda verilenlerden hangilerine daha uygun örnek olur?  

Esra Öğretmen, bir dersinde aşağıdaki işlemlere yer vermiştir: I.    Öğrencilerin tüm duyu organlarına yönelik etkinlikler kullanmıştır. II.   Yaparak, yaşayarak öğrenme amaçlı alıştırmalar yaptırmıştır. III. Uygulamalarda öğrenci katılımını serbest bırakmıştır. IV. Öğrencilerinde, üst düzey düşünme becerilerini geliştirmeye çalışmıştır. Esra Öğretmen’in bu dersinde yaptıklarından hangileri, gösterip yaptırma yöntem veya tekniğine uygundur?

Öğretmen, sınıfında altı düşünce şapkası tekniğini uygulamak istemektedir. Bu amaçla sınıfa getirdiği yarısı dolu bir su bardağını masasına koyar. Düşünce şapkalarını da öğrencilere dağıtarak öğrencilerinden şapkaların rengine uygun yorumlar yapmalarını ister. Buna göre, aşağıdaki öğrenci yorumu–şapka rengi eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

Bir öğretmen öğrencilerine “Nehirler tuzlu olsaydı ne olurdu?” sorusunu yönelterek 10 dakika boyunca öğrencilerden gelen fikirleri tahtaya yazıp bu fikirlerin tartışılıp değerlendirilmesini sağlamıştır. Bu öğretmen, aşağıdaki yöntem veya tekniklerden hangisini kullanmıştır?

Öğrencilerini dört gruba ayıran bir öğretmen, sınıfında dört köşeye yerleştirdiği masalara sürüngenlere, balıklara, kuşlara ve memelilere ait resimler koymuştur. Her bir grubun, masaları dolaşarak her bir masada belirtilen hayvan grubuna yönelik bir pano hazırlamalarını istemiştir. Gruplar daha önceden belirlenen plana göre tüm masalardaki çalışmaları tamamlamıştır. Öğretmenin bu uygulaması, aşağıdaki yöntem veya tekniklerden hangisidir?

Okul bahçesinde futbol oynarken tartışan öğrenciler, tartışmayı sınıfa taşımışlar ve derste de sürdürmüşlerdir. Öğretmen, öğrencilerin birbirlerine öfke ile baktıklarının farkına varmıştır. Bu sorunu çözmek için öğretmen öncelikle aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?

I.     Zamanı gelince uygun ipucu ve pekiştireç verme II.   Başarısız öğrencilerle başarılı öğrencileri kıyaslama III. Hazırbulunuşluk düzeyine uygun sorular sorma IV. Öğrencilerin soru sormalarına sadece dersin sonunda izin verme Çekingen öğrencilerin derse etkin katılımını sağlamak isteyen bir öğretmenin, yukarıdakilerden hangilerini yapması uygundur?

Öğretmen ilk yardım dersinde, trafik kazası geçirmiş insanlara yapılacak ilk müdahaleyle ilgili teknikleri öğrencilerine göstererek kazalardaki yanlış müdahaleleri önlemeyi ve doğru müdahale etme becerilerini kazandırmayı amaçlamaktadır. Buna göre öğretmen, aşağıdakilerden hangisini kullanarak öğretim etkinliğini gerçekleştirmelidir?

Matematik dersinde üçgen çeşitlerini işleyen bir öğretmen, anlatmak istediği üçgeni diğerlerine göre daha büyük çizmiştir. Buna göre öğretmen, daha çok hangi tasarım ilkesini dikkate almıştır?

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, bireylere evlilik öncesinde evliliğe uyum eğitimi vermeyi planlamaktadır. Planlanan bu eğitim Türk Millî Eğitimi’nin temel ilkelerinden hangisini daha çok desteklemektedir?

Matematik dersi öğretim programı için belirlenen;

• Rakamları okur ve yazar.
• Nesne sayısı 10’dan az olan bir topluluktaki nesnelerin sayısını belirler ve bu sayıyı rakamla yazar.
• 100 içinde ileriye doğru birer ve onar ritmik sayar.

kazanımlarına en uygun içerik düzenleme yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir?

Aşağıdakilerden hangisi dolaylı ölçmedir?  

Bir üniversitenin yabancı diller yüksekokulunda İngilizce hazırlık eğitimi verilmektedir. Hazırlık sınıfına kayıt yaptıran 80 öğrenci vardır. Hazırlık sınıfının yirmişer kişilik üç şubesi bulunmaktadır. Uygulanacak olan İngilizce seviye belirleme sınavına giren öğrenciler, puan sırasına göre dizilecek ve en yüksek puanı alan 20 öğrenci hazırlık eğitimini atlayarak doğrudan birinci sınıfa başlayacaktır. Sonraki en yüksek puanları alan 20 öğrenci ileri düzey, daha sonraki 20 öğrenci orta düzey, son sıradaki 20 öğrenci ise başlangıç düzeyi İngilizce eğitim programına katılacaktır. Yabancı diller yüksekokulunda gerçekleştirilen bu değerlendirmenin, amacına ve ölçütüne göre türleri aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?

Bir öğretmen, dönem sonu sınavını hazırlarken soruları; dersin dönem içindeki tüm kritik kazanımlarını konu ve bilişsel beceri boyutuyla temsil eden bir örneklem oluşturacak biçimde seçmiştir. Öğretmenin bu uygulaması, sınavın en çok hangi özelliğini iyileştirir?

Üniversite öğrencilerindeki ertelemecilik eğilimini belirleyen bir ölçek geliştiren araştırmacı, hazırlamış olduğu ölçeği üniversite öğrencilerinden seçtiği bir gruba posta yoluyla göndermiştir. Öğrencilerden, ölçeği cevapladıktan sonra kendisine geri postalamalarını istemiştir. Araştırmacı, öğrencilerin ölçekten aldıkları puanlar ile zarfların geri gelmesi için geçen gün sayısı arasındaki korelasyon katsayısını hesaplamıştır. Bu korelasyon katsayısı, ölçeğin hangi özelliği hakkında bilgi verir?

Bir öğretmen, öğrencilerinden hazırladıkları ödevle ilgili aşağıdaki soruları cevaplamalarını istemiştir:

• Ödevimi iyi sunabildim mi?
• Ne başarmaya çalıştım?
• Ne kadarını başarabildim?
• Bu ürünün en çok gurur duyduğum yanı nedir?
• Ödevi bir kez daha yapsam neyi farklı yaparım?

Aşağıdakilerden hangisi bu etkinliğin yapılmasının amaçlarından biri olamaz?

Yapılandırılmış grid uygulamasında öğrencilerin; I.    her cevap için uygun kutucukları bulma, II.   kutucuktaki cevabın doğru ya da yanlış olmasına göre ilerleme, III. kutucuklardaki anahtar kavramların çağrıştırdığı kelimeleri yazma işlemlerinden hangilerini yapmaları istenir?

24 soruluk kısa cevaplı bir testte, öğrencilerin ham puanları; doğru cevaplara 1, diğerlerine ise 0 puan verilerek hesaplanmıştır. Bu testte, öğrencilerin ham puanlarının aritmetik ortalaması 10, standart sapması ise 4’tür. Daha sonra ham puanlar; ortalaması 60, standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülmüştür. Aşağıdaki tabloda beş öğrencinin standart puanları verilmiştir: Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?  

Yukarıdaki tabloda; yüksek ve düşük yetenek grubundaki öğrencilerin, sayısal yetenek testinde yer alan bir maddenin seçeneklerini işaretleme veya boş bırakma yüzdeleri verilmiştir. Buna göre, maddeyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Gesell ve Thompson tarafından yapılan bir deneyde; ikiz bebeklerden birine sekiz hafta boyunca merdiven çıkma egzersizleri yaptırılmış, diğerine ise hiçbir egzersiz yaptırılmamıştır. Çalışma sonucunda, egzersiz yapmayan bebeğin sadece bir haftalık gecikme ile ikiziyle eşit düzeyde merdiven çıkabilir hâle geldiği gözlenmiştir. Aşağıdakilerden hangisi, bu çalışmanın sonucunu en iyi açıklar?

Bir deneyde köpeklere önce zil sesi, hemen ardından elektrik şoku verilmiştir. Bu uygulama birkaç kez tekrar edildikten sonra köpeklerin, zil sesini duyar duymaz elektrik şokundan kurtulmak için harekete geçtikleri gözlenmiştir. Çalışmada denek olarak kullanılan köpeklerde görülen bu davranış, aşağıdaki koşullanma türlerinden hangisiyle açıklanır? (bu soru iptal edilmiştir)

Annesi, 11 aylık Ceren’i uyuması için yatağına yatırdığında, her seferinde çiçekli battaniyesini üstüne örtmektedir. Ceren, uyku saati olmasa da çiçekli battaniyesini gördüğü zaman uyumak istemektedir. Ceren’de görülen bu durum aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?

Bir araştırmada farelere, önce yiyecek ödülü için pedala basmaları öğretilmiştir. Daha sonra 1. günde; bir grup farede pedala basma ödüllendirilmemiş, diğer grup fareye ise pedala basmanın ardından şok verilmiştir. Sonraki üç günde, her iki grupta da pedala basma davranışı ödüllendirilmemiştir. İlk gün, şok verilen fareler, ödüllendirilmeyen farelerden daha az pedala basmıştır. Ancak daha sonraki günlerde artık şok verilmediği zaman pedala basma davranışı kademeli olarak geri dönmüş ve 4. günün sonunda pedala basma davranışı her iki grupta da aynı sıklıkta görülmüştür. Bu araştırma sonuçlarına göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Yalçın, üniversite sınavına planlı ve programlı çalışarak hazırlanmıştır. Bu plana göre, belli zamanlarda ders çalışmış, haftada bir gün spor yapmış ve bazen sinemaya, tiyatroya gitmiştir. Üniversite sınav sonuçlarına göre de istediği programa yerleşmiştir. Bu durum, sosyal öğrenme kuramı ilkelerine göre aşağıdakilerden hangisiyle en iyi açıklanır?

Annesini örgü örerken gören 7 yaşındaki Duru, “Ben de örgü örmek istiyorum. Bana da öğret.” der. Annesi de, “Kızım, daha küçüksün. Birkaç yıl daha geçsin, öğretirim.” diye cevap verir. Bir süre sonra annesi, Duru’nun kendi başına örgü ördüğünü görür. Bunu nasıl öğrendiğini sorduğunda Duru, kendisinden birkaç yaş büyük olan ablasından öğrendiğini söyler. Duru’nun bu durumu, Vygotsky’e göre aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?

Üç yaşındaki Elif, babasıyla her akşam okudukları hikâye kitabının sayfalarını çevirip her sayfada yazılanları okur gibi yaparak doğru bir sırayla anlatmaktadır. Elif’in hikâye kitabında yazılanları okuma bilmeden öğrenmiş olmasını aşağıdakilerden hangisi en iyi açıklar?

Üçüncü sınıfa devam eden Ali, okulun rehber öğretmenine, “Öğretmenimiz sınıfta daha çok belli arkadaşlarımızla ilgileniyor. Beni görmezden geliyor. Ben de okula gelmek istemiyorum.” diyerek duygularını paylaşmıştır. Ali'nin okula gitmek istememesinin nedeni, Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ne göre aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

Dizisel öğrenme; bir listeyi oluşturan maddeleri, sunulduğu ardışık sıra ile hatırlamayı öğrenmektir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi, dizisel öğrenme örneklerinden biri değildir?

Bir araştırmada; kedi yavruları, hayatlarının üçüncü haftasından on beşinci haftasına kadar süren dönem boyunca sadece dikey çizgiler görebildikleri bir ortamda büyütülmüşlerdir. Daha sonra hem yatay hem de dikey çizgilerin bulunduğu bir ortamda teste tabi tutulan kediler yalnızca dikey çizgileri görebilmişler ancak daha önce hiç karşılaşmadıkları yatay çizgileri görememişlerdir. Bu durum, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

Yağız ve Mert, 5 yaşlarında iki çocuktur. Yağız, kendini sözel olarak çok iyi ifade etmekte ve başkalarıyla rahat iletişim kurmaktadır. Mert ise henüz kendini sözel olarak iyi ifade edememekte ve başkalarıyla iletişimde çekingen durmaktadır. Bu durumu en iyi açıklayan gelişim ilkesi aşağıdakilerden hangisidir?  

Arda, bir bilgisayar oyunundaki tüm seviyeleri geçerek oyunu bitirmek ister. Oyunu bitirebilmek için oyun sırasında bilgisayar programı tarafından verilen ipuçlarını ve yönergeleri takip eder. Arda son seviyelere yaklaştığında artık bilgisayardan ipucu almadan seviyeleri hızla geçmeye başlar. Buna göre, Arda’ya bilgisayar programı tarafından sunulan yönlendirmeler Vygotsky’nin aşağıdaki bilişsel gelişim kavramlarından hangisiyle açıklanır?

Annesi üç yaşındaki Murat’ın, her zaman giydiği yağmur çizmelerinin içine, daha sıcak tutması için bir kılıf koyarak çizmenin boyun kısmına doğru bu kılıfı kıvırmıştır. Çizmelerin görünümünün kısmen değişmesi üzerine Murat, “Aaa! Bu çizmelerim de çok güzel! Diğerleri nerede anne?” diye sormuştur. Bu küçük değişiklikten sonra Murat’ın aynı çizmeyi yeni bir çizmeymiş gibi görmesi, Piaget’nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanır?

Piaget; bilişsel gelişim kuramında, uyaran çevresinin zenginliğinin çocukların bilişsel gelişimlerini desteklediğini vurgulamıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi, çocuğun bilişsel gelişimine doğrudan katkı sağlamaz?

Üç yaşındaki Can, annesinden kendisine omlet yapmasını ister. Annesi Can’a omlet hazırlarken Can da mutfak tezgâhının önüne çektiği taburenin üstüne çıkar. Annesine “Sana yardım etmek istiyorum. Yumurtaları ben kıracağım.” der. Can’ın bu isteği, Erikson’un psikososyal gelişim kuramına göre aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanır?

50 yaşındaki İsmail Bey, çocuklarıyla ve yeğenleriyle birlikte zaman geçirmekten hoşlanan, onların gelişimlerine olumlu katkılar yapan biridir. İsmail Bey’in bu davranışı, Erikson’un psikososyal gelişim kuramına göre, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanır?

Kaan, annesine yalan söyleyerek arkadaşlarıyla bahçede oynamaya gider. Ancak koşarken düşer ve ayağı yaralanır. Kaan, “Anneme yalan söylediğim için başıma böyle bir şey geldi.” diye düşünür. Buna göre Kaan, Piaget’nin ahlak gelişim kuramında hangi evrede yer almaktadır? (bu soru iptal edilmiştir)

Beş yaşındaki Emre, evde annesinin uyarılarını dinlememektedir. Ancak öğretmeninin sınıfta “Sizin evde ne yaptığınızdan da haberim oluyor.” demesi üzerine Emre evdeki kurallara daha fazla uymaya başlamıştır. Buna göre Emre, Kohlberg’in ahlak gelişimi kuramında hangi evrede yer almaktadır?

Umut, derslerinde yeterince başarılı olamayan bir öğrencidir. Ailesi bu durumu öğretmenin, bireysel farklılıkları gözetmeksizin sınıftaki öğrencilere aynı şekilde davranmasına ve Umut’la yeterince ilgilenmemesine bağlamaktadır. Öğretmen ise Umut’ta dikkat eksikliği olduğunu düşünmektedir. Umut’un ailesi ve öğretmeni arasında ortak bir anlayış, aşağıdaki hizmet alanlarından hangisiyle sağlanabilir?

Zeynep Öğretmen, öğrencilerini bazı niteliklerine göre gözlemleyip derecelendirme ölçeğine kayıt etmektedir. Aşağıdaki durumlardan hangisinde, Zeynep Öğretmen mantık hatası yapmaktadır?

“Ailem beni hiç anlamıyor, kendimi çok yalnız hissediyorum.” diyen bir öğrenciye öğretmeni aşağıdakilerden hangisini söylerse empatik bir tepki vermiş olur?

“Ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Bu nedenle ressam olabilirim.” düşüncesiyle güzel sanatları seçen bir gencin bu kararı hangi kuramcının görüşüyle açıklanabilir?