2016 KPSS Yargı Organı ve Faaliyetleri Tamamı Çözümlü Sorular

Merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını TBMM adına denetlemek Sayıştay’ın görevidir. Sayıştay’ın başkan ve üyelerini ise TBMM seçer. (Cevap A)

Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu üyeleri 4 yıl için seçilir. Seçilen üyelerin tekrar seçilme hakkı vardır. (Cevap B) HSYK doğal başkanı Adalet Bakanı, doğal üyesi ise Adalet Bakanı Müsteşarıdır. HSYK’nın 22 ve asıl 12 yedek üyesi vardır.

A, B, C ve D’de verilenler Danıştay için doğru ifadelerdir. Yargıtay üyelerini, HSYK seçer. Yargıtay adli bir mahkemedir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısını Cumhurbaşkanı, başkanını üyeler seçer. Cumhuriyet Başsavcısının görev süresi 4 yıldır. E’de verilen Yargıtay için doğru bir ifadedir. (Cevap E)

1982 Anayasası’nda 2010’da yapılan değişiklik ile Anayasa Mahkemesi üye sayısı 17’ye çıkmıştır. 3 üyeyi TBMM, 14 üyeyi Cumhurbaşkanı seçer. TBMM 2 Sayıştay’ın 1 üyeyi ise baro başkanlarının göstereceği adaylar arasından seçer. Cumhurbaşkanı ise 3 üyeyi YÖK’ün, 3 üyeyi Yargıtay’ın, 2 üyeyi Danıştay’ın, 1 üyeyi Askeri Yargıtay’ın, 1 üyeyi AYİM’in göstereceği adaylardan seçerken 4 üyeyi ise üst düzey yönetici, serbest avukatlar, birinci sınıf hakim ve savcılar arasından Cumhurbaşkanı doğrudan seçer. HSYK’nın Anayasa Mahkemesi üye seçiminde bir rolü yoktur. (Cevap B)

2010 Anayasa değişikliği ile Anayasa Mahkemesine üye olma 45 yaşın dolma şartına bağlanmıştır. (Cevap C) Anayasa Mahkemesi üyeleri 12 yıl için seçilir. 65 yaşını dolduran üye emekli olur.

Anayasa Mahkemesi; Cumhurbaşkanını, TBMM Başkanını, Bakanlar Kurulu üyelerini, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, AYİM Başkanı ve üyelerini, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcı vekilini, HSYK ve Sayıştay Başkan ve üyelerini, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanı’nı görevleriyle ilgili suçlardan dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılar. Bakan yardımcıları, Bakan müsteşarları, milletvekilleri ve RTÜK üyeleri Yüce Divanda yargılanmaz. (Cevap C)

A, B, D ve E’de verilenler Anayasa Mahkemesi’nin görev ve yetkilerindendir. Gensoru ile düşürülen hükümet için itiraz yolu kapalıdır. Dolayısıyla Anayasa Mahkemesi’nde bu konuda bir görev/ yetkisi yoktur. (Cevap C) Anayasa Mahkemesinin; Uyuşmazlık Mahkemesine başkan göndermek, Yüce Divan sıfatıyla yargılama yapmak, milletvekilliğinin TBMM tarafından düşürülmesi, dokunulmazlığın Meclis tarafından kaldırılması durumunda yapılacak itirazları karara bağlamak gibi diğer görevleri de vardır.

Askeri yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülür. Bu mahkemeler; asker kişiler tarafından işlenen askeri suçlara ait davalara bakmakla görevlidir. Genelkurmay Başkanı, Deniz, Hava ve Kara Kuvvetleri Komutanı ve Jandarma Genel Komutanı görevini kötüye kullanmaktan dolayı Yüce Divan’da yargılanır. Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlara ait davalar her halde adliye mahkemelerinde görülür. Buradan anlaşılacağı üzere Yüce Divan sadece bu komutanları görevi kötüye kullanmaktan dolayı yargılamaktadır. (Cevap C)

1982 Anayasası 157. Maddesi Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ni (AYİM) düzenlemiştir. Buna göre AYİM üyelerini Cumhurbaşkanı seçer. Askeri hakim sınıfından olmayan üyelerin görev süresi en çok 4 yıldır. (Cevap B) AYİM’in alt mahkemesi yoktur, tek mahkeme olarak çalışır.

Anayasa Mahkemesi çalışma ve yargılama usulü Anayasanın 149. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre A, B, C ve D ifadeleri doğrudur. Genel Kurul kararları salt çoğunlukla almasına rağmen Toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluyla karar şunlardır: •• Anayasa değişikliğinin iptali •• Siyasi partilerin kapatılması •• Siyasi partilerin hazine yardımından mahrum bırakılması kararları (Cevap E)

HSYK Genel Sekreterliği 2010 Anayasa değişikliği ile Anayasaya girmiştir. HSYK Genel Kurulu’nun göstereceği 3 aday arasından HSYK genel Sekreterini Adalet Bakanı seçer. (Cevap A)