JANU Jandarma Uzman Sınav Soruları ve Cevapları 2007

Ozan, kendinden başka ozanlara, başka ozanlardan kendine gide gele pişer ve olgunlaşır. Bu nedenle ozanın başkalarından ayrılan yönlerini ortaya koyması, kendine varması kolay olmaz. Uzun ve yorucu bir yolculuktur bu. Bu parçada geçen “kendine varmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Ben, tek anlamı olmayan, kendini hemen ele vermeyen, sorular sorduran, bir süre sonra tekrar okuma isteği uyandıran, zor metinleri seviyorum. Bu cümlede geçen “sorular sordurmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

(I) Kalp-damar hastalıkları, Avrupa’daki ölümlerin yüzde 49’unu oluşturuyor. (II) Bu hastalıklar, Avru-pa’daki ölüm nedenleri arasında birinci sırada yer alıyor. (III) 65 yaşın üstündeki üç kişiden birinin ölü-mü bu hastalığa bağlanıyor. (IV) 2020 yılında da kalp-damar hastalıklarının bu durumunu sürdürece- ği düşünülüyor. (V) Sağlık harcamalarında da en önemli payı bu hastalıklar alıyor. (VI) Türkiye’de her yıl, kalp damarlarındaki tıkanıklık nedeniyle kriz ge-çiren 300 bin kişiden 150-200 bininin öldüğü sanı-lıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangile-rinde “tahmin” söz konusudur?

(I) Termoslarda, aralarında boşluk bulunan, iç içe geçmiş iki kap vardır. (II) Dıştaki metal bir kap, içteki ise genellikle bir cam şişedir. (III) İkisinin arasındaki hava boşaltılmıştır. (IV) Boşaltılmış bir ortamda hava molekülleri bulunmadığından ısı iletilmez. (V) Madde-nin başlangıçtaki ısısı korunur. (VI) Böylece termosa konan sıvı, sıcaksa sıcak, soğuksa soğuk kalır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde “neden” belirtilmiştir?

(I) Kütüphanemizdeki yıpranmış kitaplar onarıma alınmadan önce sayfa numaraları denetlenir. (II) Numarası olmayan sayfaların sırasının bozulmaması için önce sayfalara numara verilir. (III) Ardından kitabın cildi sökülerek böceklerin yediği sayfalar onarılır. (IV) Patoloji işlemi tamamlandıktan sonra kitap, dikişi yapılarak cilt servisine gönderilir. (V) Cilt servisinde deri, ebru, lake ve kumaş kaplı eski kapaklar ustalıkla onarılır; gerekirse kitabın ait olduğu dönemin özelliklerine göre yeni ciltler yapılır. (VI) Kimi zaman üç gün süren kimi zaman da bir yıla varan bir onarım işlemidir bu. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

(I) İki saattir yolda olan İdris, sonunda yorgun argın, nehre ulaşmıştı. (II) Nehre bakan tepede pürüzsüz, dik gövdeli ağaç kümeleri vardı. (III) Ağaçlar öylesine sıktı ki dalları birbirine karışmıştı. (IV) Dallar arasına gerilmiş örümcek ağları güneşte parlıyordu. (V) Ağaçların arasından, yanında bir deri bir kemik kalmış siyah tazısıyla avcı kılıklı bir adam göründü. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

(I) Anadolu’da çok eski zamanlardan beri bir hamam geleneği olduğu bilinir. (II) Bu geleneği yaşatan “Türk hamamları” olmuştur. (III) Çünkü Türkler, Asya’dan getirdikleri ile Anadolu’da buldukları hamam kültürünü birleştirip yeni bir “Türk Hamamı” anlayışı oluşturdular. (IV) Bugün bu gelenek toplumumuzda hâlâ sürdürülmektedir. (V) Bundan sonra hamamlar, Türklerin gelenekleri arasına yerleşti ve Avrupa’ya kadar yayıldı. (VI) Öyle ki birçok Avrupalı ressam, Türk ha-mamını ve hamamdaki kadın topluluklarını konu alan resimler yaptı. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır?

Hani bir sevgilin vardı / Yedi sekiz yıl önce, Dün yolda rastladım / Sevindi beni görünce. Sokakta ayaküstü / Konuştuk ordan burdan, Evlenmiş, çocukları olmuş / Bir kız, bir oğlan. Mutluymuş, kocasını seviyormuş, Kendilerininmiş evleri… Suçlu, üzgün ve ezik, / Sana selam söyledi. Bu dizelere ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Bu tür etkinlikleri, “kitap fuarı” olarak değil de “kitap sergisi, panayırı, pazarı” olarak nitelendirmenin daha doğru olduğunu düşünüyorum. Çünkü bu fuarların, kitap çeşitliliğini ve indirim olanaklarını okura geniş bir çerçevede sunmaktan başka bir işlevi yok. Amaç sınırlı olunca, fuarın kültürel etkinliği de sınırlı oluyor ve yayınevlerince seçilen kitapların satışına yönelik kalıyor. Bu parçada belirtilenler aşağıdakilerden hangisinin karşılığı olabilir?

Kolay değildir deniz insanlarının yaşamı. Yüzünde dalgadan başka iz bulunmayan bu insanlar, daha gün doğmadan ağlara sarılırlar. “Dip” sözcüğü, sünger avcılarının işini değil hayatını tanımlar. Vurgun, gündelik dilin bir parçasıdır. Ölüm ıslaktır oralarda. Kıyılar, dalgalar gibi sadece coşkulu değil, hüzünlüdür aynı zamanda. Bu parçada sözü edilen insanlarla ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Edebiyat bilgileriyle donanımlı olup onları öğretmek başka, sanatçı olup roman ya da şiir yazmak başka. Edebiyat öğretmeni sanatçı olamaz demiyorum, onlardan kimileri sanatçı olup roman da şiir de yazabilir. Çünkü yazınsal yaratma yalnızca bilgilere dayandırılmaz. Bunun için yetenek gerekir, hayal gücü gerekir. Bu parçada yazınsal bir yapıtla ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

Çağdaş Amerikan edebiyatının önemli isimlerin- den olan bu yazar, O’Henry Ödülü alan “Miriam” adlı öyküsü ve yirmi dört yaşındayken yazdığı “Başka Sesler, Başka Odalar” ile edebiyat çevrelerine kendini kabul ettirir. “Çimen Türküsü”, “Gece Ağacı”, “Tiffany’de Kahvaltı”nın ardından “Soğukkanlılıkla” ile dünya literatürüne adını yazdırır. Bu parçada, sözü edilen yazarın hangi özelliği vurgulanmaktadır?

Ben geçmişimi, yaşadıklarımı yazmak istemem. Çünkü böyle yapıtlar yazın değeri taşımaz. Oysa ben yazınsal nitelikli yapıtlar oluşturmak isterim. Sanattaki yaratıcılığımı da ancak bu yolla ortaya koyabilirim. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılabilir?

Türkiye’de en çok tüketilen peynir hangisi diye sorulsa cevap hazırdır: Beyaz peynir. Kimileri depolarda bekletilmeden taze tüketilirken kimileri de salamura olarak bekletildikten sonra tüketilir. Özellikle Marmara Bölgesi’nde daha çok koyun sütünden elde edilen beyaz peynirler yumuşak ve yağlı olduğu için çok beğenilir. Ezine, Biga ve Edirne’deki lezzetli koyun sütü, salamura beyaz peynirin ötekilerden daha çok tüketilip ünlenmesini sağlamıştır. Bu arada keçi ve inek sütünden yapılan Antalya beyaz peyniri de unutulmamalıdır. Bu parçada beyaz peynirlerle ilgili olarak aşağıda-kilerden hangisine değinilmemiştir?

Saymakla bitmez benim vazgeçemediklerim. Örneğin vazgeçemediğim alışkanlıkların başında evimin, mutfağımın temizliği ve kendi temizliğim gelmektedir. Yemeği, ütüyü, asla başkasına yaptırmamak da bunlar arasındadır. Bilmediğim bir kente gittiğimde onun ara sokaklarına dalıp yorulana kadar dolaşmak bir başka alışkanlığımdır. Bunlara, akşam baş ucuma koyduğum kitabı, uyanır uyanmaz elime almayı da ekleye-bilirim. Daha başkalarını da sayayım mı? Arkadaşlarımı yemeğe çağırmak, alçak sesle gün boyu şarkı söylemek, müzik dinlemek… Kendisinden böyle söz eden kişi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Bu kitapta, Osmanlılar döneminde yazılmış şiirlerde adları geçen kuşlar anlatılıyor. Kitap, yazarın daha önce yayımlanmış olan bir kitabının genişletilmiş biçimi. “Türk Mitolojisinde Kuşlar”, “Osmanlı Kültüründe Kuşlar” ve “Kuş Edebiyatımız” isimli üç kısa bölümden sonraki bölümde, kuşların Osmanlı şiirindeki izleri araştırılıyor. Bu bölümde söz konusu kuşların özelliklerinden, yaşadığı bölgelerden ve Osmanlı şiirine yansıma şekillerinden söz ediliyor ve örnekler veriliyor. Kitabın sonunda da, araştırmaya konu edilen bazı kuşların fotoğraflarından oluşan bir albüm bulunuyor. Bu parçada sözü edilen kitapla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez?

Kimi yazarlar yazdıkları makalelere de deneme deyip işin içinden çıkıveriyorlar. Halbuki tür olarak deneme başka, makale başka. Denemeden makale tadı alındı mı o artık deneme olmaktan çıkar. Makale, bilimsel, toplumsal, siyasal ve yazınsal konuları açıklayıcı, kanıtlayıcı ve yorumlayıcı nitelikler taşır. Bu bakımdan makale yazarının biçemi yoktur. Dilin kalıplaşmış kurallarına uymak makale yazmaya yeter. Yazar kendine özgü bir biçem geliştirememiş, dili yaratıcı boyutlarda kullanamamışsa, ortaya konulan yazı deneme değil, bal gibi makaledir. Bu parçadan, makaleyle ilgili olarak aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılamaz?

Üç basamaklı 9KM sayısı, iki basamaklı KM sayısının 76 katıdır. Buna göre, K toplamı kaçtır? M+

Ahmet parasını bankaya yıllık %10 faiz yerine %12 den yatırsaydı 1 yıl sonunda 50 YTL fazla gelir elde edecekti. Ahmet’in bankaya yatırdığı para kaç YTL dir?

Türk kültürünün çıkış bölgesi olan Tanrı ve Altay dağları arasındaki Orta Asya’nın bozkırlarında, iklimin değişken ve sert olması, uzun mesafelere ulaşmada hızlı hareket edilmesini gerektirmiştir. Bu duruma göre Türklerle ilgili olarak, I. Yerleşik hayata geç geçmişlerdir. II. Yaşamlarında ata önemli bir yer vermişlerdir. III. Doğayla mücadele etmek zorunda kalmışlardır.    yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Büyük Selçuklularda, I. gümrük ve ticaret vergilerinin sık sık kaldırılması, II. ticari güvence usulünün uygulanması, III. kullandıkları paranın altın ve gümüş olması durumlarından hangilerinin ekonomiye canlılık kazandırmak amaçlı olduğu savunulabilir?

I. Eskişehir ve Kütahya Savaşları II. Büyük Taarruz III. İnönü Savaşları IV. Sakarya Savaşları Tekâlif-i Milliye Emirleri (Ulusal Yükümlülükler) yukarıdaki savaşların hangilerinden sonra çıkarılmıştır?

I. Ouchy II. Atina III. Moskova Yukarıdaki antlaşmaların hangilerinde, Sevr Antlaşması’nın geçersiz olduğu belirtilmiştir?

Lozan Konferansı’nda Türkiye’nin komşularıyla, I. Güney, II. Doğu, III. Batı sınırlarından hangileri söz konusu olmamıştır?

Türkiye’deki Müslüman olmayan topluluklar, aile hukukuna ait işlerinin Lozan Antlaşması’nın 48. maddesine göre, geleneklerine uygun olarak çözülmesi yerine Medeni Kanun’un hükümleriyle çözülmesini istemişlerdir. Türk Hükümeti de bu isteği kabul etmiştir. Bu durumun aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir?

I. Türk Tarih Kurumunun açılması II. Millet Mekteplerinin açılması III. Medreselerin kapatılması Yukarıdakilerin hangilerinde öğretimde birlik sağlamak amacı olduğu savunulabilir?

Kadınların evlendikten sonra kendi soyadını kullanabilme hakkını kazanması aşağıdaki alanların hangisinde kadın-erkek eşitliğinin sağlanmaya çalışıldığını gösterir?

I. Cumhuriyetçilik II. Devletçilik III. Halkçılık Yukarıdaki ilkelerden hangileri, yeni Türk Devleti’nde uygulanacak ekonomi programını belirlemiştir?

I. Akarsu boylarının kısa olması II. Nem oranının bölge içerisinde farklılık göster-mesi III. Yüzey şekillerinin engebeli olması IV. Toprak türünün farklılık göstermesi Yukarıdakilerden hangileri, Karadeniz Bölgesi’nin bitki çeşidi bakımından zengin olmasında etkili değildir?

I. İç Anadolu II. Karadeniz III. Ege IV. Marmara Yukarıda verilen coğrafi bölgelerin hangilerinde, aritmetik nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üzerindedir?

I. Engebenin fazla olması II. Yapılan konutların küçük olması III. İç göçün fazla olması Yukarıdakilerden hangileri, Türkiye’de kentlerde görülen konut sorununun nedenlerindendir?