Cümlenin Öğeleri
(Özne)
Cümlede yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan ya da oluş içinde bulunan öğedir. Cümlenin temel öğesidir. Ancak her cümlede bulunmak zorunda değildir.
Cümlede özneyi bulmak için yükleme “kim” ve “ne” sorularını sorarız. Ancak özellikle “ne” sorusu, nesneyi bulmak için de sorulduğundan, biz özne sorusunu yükleme değişik biçimde sorarız.
Örneğin;
“Öğretmen soruyu bana sordu.”
cümlesinde “sordu” yüklemdir. Özneyi bulmak için yükleme “Soran kim?” diye soruyoruz. Cevap olarak “Öğretmen” geliyor. Öyleyse cümlenin öznesi bu sözcüktür.
Cümlede özne yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi, açık olarak verilebileceği gibi, yüklemin çekiminden de çıkarılabilir. Cümlede olmayan, yüklemdeki şahıs eklerinden anlaşılan bu tür öznelere “gizli özne” adı verilir.
“Sana bu kitabı iki günlüğüne verebilirim.”
cümlesinin yüklemi “verebilirim” sözüdür. Özneyi bulmak için “Veren kim?” diye soruyoruz, “Ben” cevabı geliyor; ancak bu söz cümlede yok, biz bunu yüklemin bildirdiği şahıstan çıkarıyoruz. Öyleyse bu cümlenin öznesi gizli öznedir. Bu özne cümlede var olan öğelerden biri sayılmaz. Yani “Geldim.” cümlesinde öznenin “ben” olduğu görülse bile bu cümle sadece yüklemden oluşmuş sayılır.
Her cümlede özne bulunmaz. Yani eylemi yapan bazen belli değildir.
“Kasabaya bu yoldan gidilmez.”
cümlesinde “Gidilmeyen ne, gidilmeyen kim?” gibi sorulara cevap alınmaz. Öyleyse cümlenin öznesi yoktur.
|» Bu konuyla ilgili test çöz! « |
|» Cümlenin Öğeleri Sayfasına Dön! « |
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
öğretmenlerden daha iyi anlatılıyor bence 😛
Gene de guzel olmus cok ısıme yarayacak
işime çok yaradı sizlere çok teşekkür ederim iyi günler…
Çok güzel dersler veriyorsunuz ben de 5. sınıfa gidiyorum sizden çok güzel dersler ve öğretmenlerimden alıyorum tşkler
Mrb çok detaylı anlatmışsız kendi adıma teşekkür ediyorum liselilere kolay gelsin.
Lıseye gıdıyorum. Sıtenızdekı konuları bıraz daha ayrıntılı anlatırsanız sevınırm. Tsk ederım.
Her şey çok güzel ama lise için daha detaylı bilgiler yayımlarsanız çok iyi olur. Anlatım tarzınız çok akılda kalıcı..
Burçin beğenmediysen girmeyebilirsin. Seni zorlayan yok canım ama bence çok güzel olmuş.
Bu site gerçekten çok güzel. O kadar güzel ki anlatamam. Burdan üniversitelere kolay gelsin. Ben de sınava gireceğim. Herkese bol şanslar.
Arkadaşlar bence bu siteyi herkese tavsiye edin. 🙂
Gerçekten de güzel bir site. Yardımcı oldu gerçekten bana tavsiye ederim.
Süper site aradıgımı buldum.
Sınavım vardı. Bu siteye girince sınavı kazanacağıma eminim. Çok bilgi edindim. Teşekkür ederim.
Gerçekten çok güzel bir site. Sınavımda başarılı olacağıma inanıyorum. Şimdiden çok teşekkür ederim.
Çok güzel bir site diğer sitelerden bulamadığım ödevleri bu sitede buldum. Bütün Türkiye’ye bu siteyi ödev amacıyla tanıtmak isterdim.
Ben bu siteyi çok sevdim. Zaten SBS bu şu derken Türlçe’ye de çalışmam gerekiyordu. Bu nedenle bu siteyi bulduğuma çok sevindim.. Burada bulunan Türkçe’yi doğru ve etkinli kullanma ile ilgili duyarlılığınızı kutlarım. Bu siteyi buldum ve şimdi SBS’yi başarı ile bitireceğime eminim. Başarılarınız devamını dilerim. Herkese bu siteyi önereceğim. Hayran kaldım doğrusu. :-O
Sbs hazırlanan herkese başarılar.
Evet arkadaslar ben de katılıyorum. Güzel site hazırlamıslar. Öss sınavına ben de girecegim. Bu site bana da çok yardımcı oldu.
Bence böyle bir site çok az sayıda var. Öğrencileri düşünen bir site bu. Herkes girmeli bence.
Dershaneye gidiyorum. Bir yaz kitabı verdiler. Takıldığım yerlerde burayı açıp bakıyorum. Bana çok yardımcı oluyor.
Arkadaşlar sbs’ye hazırlananlar (ben hazırlanıyorum) diyebilir mi? Sayıyı merak ediyorum.
Siteniz güzel; ama teferruatlı değil. Mesela; örtük ve sözde özne hakkında bilgi verilmemiş. Özne konusuna bunların eklenmesinin yararlı olacağını düşünüyorum.