Bilgi türleri 2

 

4. Teknik Bilgi

İnsan yaşamını kolaylaştırmak için, pratik fayda amaçlayan bilgi türüdür. Eski çağlarda el becerisine ve kişisel yeteneğe dayanan bilgi türü olarak ortaya çıktı. Bir ağaç kovuğunu ev haline getirme, ok ya da yay yapabilme gibi.

Teknik bilgi, Rönesans sonrası dönemde ise daha sistematik bir biçim aldı ve teknoloji olarak adlandırıldı. Bunda bilimin verilerinin gündelik yaşama sokulma çabası vardır. Yani amaç yine günlük yaşamın kolaylaştırılmasıdır. Bunun örneği de bilgisayar, cep telefonu, televizyon… gibi ürünlerdir. Teknik bilginin temelinde bilimsel bilginin verileri vardır. Teknisyenler, bilimsel bilginin teorik verilerini pratik yaşama uygulayarak teknik bilgiyi oluştururlar.

Teknik Bilginin Özellikleri

• Fayda amaçlıdır.
• Kesindir.
• Rasyoneldir.
• Değişime açıktır.
• Nesneldir.
• Olgusaldır.
• Evrenseldir.
• Birikimli olarak ilerler.
• Amacı insana pratik fayda sağlamaktır.

5. Felsefi Bilgi

İnsanın evreni, hayatı, varlığı, tümel olarak, eleştirel bir tavırla anlama çabasından ortaya çıkan bilgi türüne felsefi bilgi denir. Felsefi bilginin amacı; varlığı tümel olarak kavrayıp, felsefi sistemler oluşturmaktadır. Felsefi bilgi, bilimsel bilgi gibi varlığı parçalara bölerek değil bir bütün olarak ele alır. Bunu yaparken deney gibi olgusal yöntemler değil, eleştiri gibi rasyonel (akılcı) yöntemler kullanır.

Felsefi Bilginin Özellikleri

• Eleştireldir.
• Sistemli ve yöntemlidir.
• Tutarlıdır.
• Rasyoneldir (Akılcıldır).
• Sorgulayıcıdır.
• Özneldir (subjektiftir).
• Sorulardan çok yanıtlar önemlidir.
• Yığılan, biriken ama ilerlemeyen bir bilgi türüdür.
• Ölçülemez, bu yüzden de kesinlik taşımaz.
• Tümeldir.
• Dünya görüşü ve yaşama tarzı oluşturur.
• İçinde oluştuğu dönemden ve toplumdan etkilenir, dönemini ve toplumu etkiler.

6. Bilimsel Bilgi

Sınırları belirlenmiş, çerçevesi çizilmiş alanlarda, yöntemli–sistemli bir çalışma sonucunda genel geçer bilgiler ortaya koyma çabasına bilim denir. Amaç somut araştırmalar sonucunda, olaylar arasındaki neden–sonuç ilişkilerini ortaya koymaktır. Her bilim varlığın bir bölümünde
bu ilkelerle araştırma yapar. Suje ve obje arası
ndaki ilişkinin bu ilkelerle kurulması sonucunda ortaya
bilimsel bilgi çıkar.Bilimin amacı; doğada gerçekleşen olayların nedenlerini ve aralarındaki ilişkiyi oraya koymak; bu bilgileri genellemek, kuramlaştırmak; bunlara dayanarak ileriye dönük kestirimlerde bulunmaktadır.

Bilimsel Bilginin Özellikleri

• Deneyseldir.
• Kesindir.
• Evrenseldir.
• Nesneldir. (objektiftir.)
• Olgusaldır.
• Kendi içinde tutarlıdır.
• Birikimli olarak ilerler.
• Eleştiriye açıktır.
• Varlığı parçalayarak inceler.
• Genellenebilir.
• Merak ve hayret sonucu orataya çıkmıştır.

a. Formel Bilimler
Sembollerle iş gören, içerik değil formla yani biçimle ilgilenen bilimlerdir. Temel yöntemleri tümdengelimdir.

b. Doğa Bilimleri
Konusunu doğada gerçekleşen olaylardan ve gerçekliklerden alan, bu somut olaylar arasındaki neden–sonuç ilişkilerini ve olgusal sonuçları ortaya koymaya çalışan bilimlerdir. Temel yöntemleri tümevarımdır.

c. İnsan Bilimleri
İnsan eylemlerini, insanın toplumsal ve kültürel ürünlerini, yapıp etmelerini konu alan bilimlerdir.Temel yöntemleri tümevarımdır.