Herhangi bir konu hakkında şüpheye yer bırakmayan, kesinlik anlamı içeren cümlelerdir.
Örnek:
“Pikniğe pazartesi günü gideceğiz.” cümlesindeki bilgi bir kesinlik içermektedir.
ÖRNEK SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinin anlatımında “kesinlik” vardır?
A) On yıl kadar önce Ankara’ya taşınmıştı.
B) Buzdolabı çalışmadığına göre bir arızası olmalı.
C) Onlar geçtikçe endişeleniyor, kötü şeyler düşünüyordu.
D) Sınav kağıtları okunursa, sonuçlar haftaya açıklanır.
ÇÖZÜM
B seçeneğinde “tahmin”, C seçeneğinde “kaygılanma”, D seçeneğindeyse “koşul – sonuç” anlamıvardır ve bu cümlelerde eylem henüz gerçekleşmemiştir.A seçeneğindeyse eylemin gerçekleştiğine dair herhangi bir şüphe ve olasılık söz konusu değildir.
Yanıt A
Herhangi bir belirti olmadan, olmuş veya olabilecek bir şeyi hissetmeyi ifade eden cümlelerdir.
Örnek:
“Görünüşünden güvenilir biri olmadığı anlaşılıyor.” cümlesinde sözü edilen kişinin güvenilir olmadığına dair bir sezgi söz konusudur.
ÖRNEK SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sezgi” anlamı vardır?
A) Seyircilerin bu karara tepki göstereceğini umuyorum.
B) Bu futbolcu takımımıza faydalı olacaktır.
C) Topu o köşeye göndereceğini hissetmiştim.
D) Oyuncularımız böyle oynarsa şampiyon oluruz.
ÇÖZÜM
A ve B seçeneklerinde beklenti anlamı vardır. D seçeneğinde eylemin gerçekleşmesi bir koşula bağlanmıştır. C seçeneğinde ise sözü söyleyen kişi topun hangi köşeye gideceğini önceden sezdiğini dile getirmiştir.
Yanıt C
Herhangi bir şeyin iyi ve güzel bulunduğunu ifade eden cümlelerdir.
Örnek:
“Yeni elbisen sana çok yakışmış.” cümlesinde bir beğeni dile getirilmiştir.
ÖRNEK SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “beğeni” söz konusudur?
A) Böyle olacağını düşünmüş müydünüz?
B) Ödev dediğinde böyle olur.
C) Böyle giderse başarısız olursunuz.
D) Günleriniz böyle boş mu geçiyor.
ÇÖZÜM
B seçeneğine yapılan ödevin güzel olduğunu dile getiren bir beğeni cümlesi vardır.
Yanıt B
Herhangi bir şeye karşı duyulan bıkkınlığı içeren cümlelerdir.
Örnek:
“Öff! Annem yine aynı yemeği yapmış.” cümlesinde hep aynı yemeğin yapılmasından duyulan bıkkınlık dile getirilmiştir.
ÖRNEK SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bıkma” anlamı vardır?
A) Daha kaç gün kalacağız burada.
B) Günlerdir tanıdık birine rastlamadım.
C) Yeter artık, bu iş ne zaman bitecek?
D) Ben hep bu tarz kitapları okurum.
ÇÖZÜM
A, B ve D seçeneklerinde bıkma anlamı yoktur.Ama C seçeneğinde yapılan işten dolayı bir bıkkınlık söz konusudur.
Yanıt C
Herhangi bir şeyi az bulmayı dile getiren cümlelerdir.
Örnek:
“Bu kadar ekmek kime yetecek?” cümlesinde ekmeklerin kimseye yetmeyeceği, az bulunduğu dile getirilmiştir.
ÖRNEK SORU
Cenk’in daktiloya yazdığı cümlelerden hangisinde “azımsama” anlamı vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
ÇÖZÜM
A seçeneğinde “küçümseme”, B seçeneğinde “beğenmeme,” C seçeneğinde “şart” anlamı vardır. Ama D seçeneğinde verilen parayı az bulma anlamı vardır.
Yanıt D
Bir olayın gerçekleştikten sonra fark edildiğini anlatan cümlelerdir.
Örnek:
“Bu aralar çok kilo almışım.” cümlesinde kilo almanın soradan fark edildiği dile getirilmiştir.
ÖRNEK SORU
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylemin gerçekleştiği sonradan fark edilmiştir?
A) Eve gelirken pantolonuma çamur sıçramış.
B) Bu gözlük sana çok yakışmış.
C) Gece gündüz bu sınava hazırlanıyormuş.
D) Beni gördüğü an arkasını döndüğünü bilmiyordum.
ÇÖZÜM
A seçeneğinde sözü söyleyen kişi pantolonuna sıçrayan çamuru sonradan fark ettiğini dile getirmektedir.
Yanıt A