enerji Akışı ve Madde Döngüsü Konu Anlatımı

 

Ekosistem canlı ve cansız unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü ve enerji dolaşımı ile hava, su, toprak, bitkiler ve diğer canlılar arasında sürekli bir alışveriş vardır.

besin zinciri

Dünyadaki bütün canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar.

Dünyada besin üretmek için gerekli olan her türlü madde(su, oksijen, azot gibi) bulunur. Bu maddelerin canlılar tarafından kullanılabilmesi için organik besinlere dönüştürülmesi gerekir. Bitkiler, algler ve bazı bakteriler fotosentez yoluyla inorganik maddeleri organik besinlere dönüştürülebilen canlılardır. Bitkilerde besin olarak depolanan enerji, bir besin zinciri biçiminde tüm canlılara dağılır.

Enerji Akışı

1. Güneş ekosistemlerin tek enerji kaynağıdır.
2. Güneş enerjisi üreticiler tarafından tutulur fotosentez yolu ile kimyasal enerjiye çevrilir.
3. Otçullar, bitkilerden aldıkları enerjiyi bünyelerine alarak yaşamsal faaliyetlerini sürdürürler.
4. Etçiller de otçulları yiyerek depo ettikleri enerjiyi kendi bünyelerine alırlar.
5. Ekosistemlerde enerjinin önemli bir kısmı ayrıştırıcılar tarafından kullanılır.

Madde Döngüleri

Güneş, ekosistemlere enerji sağlar, ancak yaşam için ihtiyaç duyulan su ve diğer kimyasal maddelerin kaynağı dünya'dır. Bundan dolayı yaşamın sürdürülebilmesi için bu maddelerin atmosfer, hidrosfer, litosfer ve biyosfer arasında bir döngü oluşturmasına bağlıdır.

Madde döngüsü, inorganik maddelerin, sürekli olarak cansız ortamdan alınıp canlı unsurlar arasında aktarıldıktan sonra tekrar cansız ortama verilmesi şeklinde çalışır.

Ekosistemlerde madde varlığı sınırlıdır, yerine konmadığı takdirde hızla tükenir.