Bitkilerde Organik Besinlerin Taşınması
- Organik besinler soymuk (şoem) borularıyla taşınır.
- Taşıma çift yönlüdür.
- Besinlerin taşınmasında pasif ve aktif taşıma etkilidir.
- Madde iletimi odun borularına göre daha yavaştır.
ÖRNEK: Endospermi gelişmiş kapalı tohumlu bir bitkiye işaretlenmiş azotlu tuzlar verilmiş ve bir süre sonra bu bitkinin meyvesinde işaretlenmiş azot içeren protein bulunmuştur.
Buna göre işaretlenmiş azotun bitkiye verildiği andan meyve yapısına girinceye kadar gerçekleşen olaylarda işaretlenmiş azot en son aşağıdakilerden hangisinde saptanır?
A) fotosentez tepkimelerinde yer alan moleküllerde
B) Odun borularında taşınan sıvıda
C) Soymuk borularında taşınan sıvıda
D) Polen tüpünde
E) Kök kılcallarının hücrelerinde
1993 ÖYS
ÇÖZÜM: İşaretlenmiş azot içeren tuzlar kök emici tüylerinden odun borularına geçer. Yapraklara taşınarak fotosentezle aminoasitlerin oluşumuna katılır. Fotosentez ürünü besinler
soymuk borularıyla bitkinin gerekli kısımlarına taşınır. Meyve yapısında işaretli azot taşıyan aminoasitler, proteinlere dönüştürülerek depolanır.
Yanıt C
ÖRNEK: Çiçekli bitkilerde basit organik bileşiklerin taşınırken izlediği yol ve taşınmayı sağlayan olay, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
İzlenen yol Olay
A) Depo organı – odun boru – Terleme tamir edilecek doku
B) Yaprak – soymuk boru – Terleme kök bölgesi
C) Kök – soymuk boru – meyve Difüzyon
D) Emici tüy – odun boru – Terleme tamir edilecek doku
E) Yaprak – odun boru – meyve Difüzyon
1998 ÖYS
ÇÖZÜM: Organik moleküller yapraklardan, köklere doğru ya da,köklerden yukarıya doğru soymuk borularıyla taşınmaktadır. Madde taşınmasında difüzyon veya aktif taşıma etkilidir.
Yanıt C
