Salgı (Bez) Epiteli – Duyu Epiteli

II. Salgı (Bez) Epiteli

Salgı yapan çeşididir. Hücre sayısına göre tek hücreli ve çok hücreli bez epiteli olarak ikiye ayrılır.

a. Tek Hücreli Salgı Epiteli

  • Tek katlı silindirik epitel hücresidir. Salgı üreten bu hücreye goblet (kadeh) hücresi denir.
  • Goblet hücreleri mukus salgılar. Mide ve bağırsak duvarında, ayrıca kurbağa derisinde de bulunur.

Salgi_Epiteli

Goblet hücrelerinin salgı maddesi yağ ya da glikoprotein yapıdadır.
Bundan dolayı bu hücrelerde mitokondri, endoplazmik retikulum, golgi aygıtı fazladır.

b. Çok Hücreli Salgı Epitel

  • Birçok bez hücresinin birleşmesiyle meydana gelen bez epiteli çeşididir.Salgılama şekillerine göre üç gruba ayrılır.

Endokrin Bezler

  • Salgılarını doğrudan kana veren iç salgı bezleridir. Bu bezlerde kanal yoktur. Bu bezlerin salgısına hormon denir. Hormonlar organa kanla taşınır.

Örnek
Hipofiz, tiroid, paratiroid bezi.

Ekzokrin Bezler

  • Salgılarını doğrudan ya da bir kanalla vücut boşluğuna ya da vücut dışına boşaltan dış salgı bezleridir.

Örnek
Tükrük bezi, ter bezi, bağırsak duvarı.

Karma Bezler

  • Hem ekzokrin hem de endokrin salgı özelliğine sahip bezlerdir. Bu bezler hem enzim hem de hormon salgılar.

Örnek
Pankreas,mide

endokrin_bezleri

 

III. Duyu Epiteli

  • Dış ortamdan gelen fiziksel, kimyasal, mekanik ve ışık uyarılarını alıp özel bir enerji şekline çeviren dokudur.
  • Dış yüze bakan kısımlarına reseptör denir.
  • Duyu epiteli hücreleri, epitel hücrelerinin farklılaşmasıyla oluşmuştur. Kendini yenileme özelliği yoktur.
  • Duyu epitelinin üç çeşidi vardır.

a. Primer (Birincil) Duyu Hücreleri

  • Aldıkları uyarıyı kendi uzantıları ile nöronların dendritlerine iletirler.

Örnek
Koku alma hücreleri, retinadaki uzantılar.

b. Sekonder (İkincil) Duyu Hücreleri

  • Aldıkları uyarıyı nörona ulaştıracak uzantısı yoktur. Nöronların dendritleri epitel hücresine kadar uzanarak uyarıyı doğrudan alır.

Örnek
Tat alma hücreleri.

c. Serbest Sinir Uçları

  • Bazı dendritler serbest olarak epitel doku içine kadar uzanmıştır. Bu uçlar almaç olarak görev yapar .

Örnek
Beyin ve ganglionları

serbest_sinir_uclari

bahar yayınevi uyarı
Sınavlara Hazırlık Arama Robotu
YGS & LYS TEOG KPSS TUS KPDS Ehliyet Sınavı PMYO JANA

Seçim esnek olup ilgili alanları seçiniz, Örneğin ehliyet sınavı için branş olarak matematik seçmeyiniz :)