Cümlelerde Çeşitli Anlamlar

Cümlelerde Çeşitli Anlamlar

Aşağıda cümlelerin taşıdığı bazı anlamlar ve örnekleri alfabetik sıraya göre verilmiştir:

1. Abartma
Bir varlığı olduğundan büyük veya küçük gösteren cümlelerdir. Seni dünyalar kadar seviyorum.

2. Alay
Bir kimseye karşı küçük düşürücü ifadeler barındıran cümlelerdir.

  • Ne kadar çalışkan olduğu karnesindeki sıfırlardan anlaşılıyor!
  • 3. Aşamalı Durum
    Bir durumun aşamalı olarak değişmesini anlatan ifadelerdir.

  • Yüzündeki çizgiler ağır ağır derinleşiyor.
  • Gitgide uzuyor kara geceler.
  • Örnek:

    I. Bütün gün oturmaktan ayaklarımız uyuşmuştu.
    II. Açık havada çalışmaktan yüzleri esmerleşmişti.
    III. Fırtına sabaha doğru yatışmıştı.
    IV. Yediğimiz ekşi eriklerden dişlerimiz kamaşmıştı.
    V. Pamuk çapalamaktan elleri nasırlaşmıştı.

    Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde “değişerek yeni bir görünüm kazanma” durumu anlatılmaktadır?
    A) I –V B)II –IV C)I – III D) II – V E) III – IV

    Çözüm:
    II. cümledeki yüzleri esmerleşmek ve V. cümledeki “elleri nasırlaşmak” değişerek yeni bir görünüm kazanmaya işaret etmektedir.
    Yanıt D

    4. Azarlama
    Bir kimseye kızma durumunu anlatır.

  • Sakın izin isteyeyim deme.
  • 5. Azımsama
    Bir şeyin miktarını yeterli bulmamaktır.

  • Bu küçücük eve koca aile nasıl sığacak.
  • 6. Beğeni
    Herhangi bir konuda beğenme duygularının belirtildiği cümlelerdir.

  • Biçim ve içerik bu eserde son derece uyumlu olmuş.
  • Bu sanatçı mükemmel bir sese sahip.
  • 7. Beklenmezlik
    Beklenmeyen bir durumun gerçekleşmesinin anlatıldığı cümlelerdir.

  • Konserin iptal edileceğini aklımızın ucundan geçirmemiştik.
  • 8. Beklenti
    İleriye yönelik beklentilerin varlığını anlatan cümlelerdir.

  • Seneye fuarı yurt dışında açmayı düşünüyoruz.
  • Üç yıl içinde madencilik sektörünün bir numaralı firması olacağız.
  • 9. Benzetme
    Bir varlığı başka bir varlığa benzetmektir.

  • Bu adam aslan gibi kuvvetlidir.
  • 10. Böbürlenme
    Kibirlilik duygusunu veren, övünmenin olduğu cümlelerdir.

  • Mahallenin yakışıklısıyım.
  • Bize Hamzaoğlu derler!
  • 11. Çaresizlik
    Bir durum karşısında çaresiz kalındığını anlatan cümlelerdir.

  • Yar bana küsmüş
  • Ne gelir elden?
  • 12. Değerlendirme
    Çoğu kez sanatçı ve eserleriyle ilgili yorum ya da eleştiri yapılmasıdır.

  • Ahmet Haşim Frankfurt Seyahatnamesi’nde ilgi çekici ve içten bir anlatım benimsemiş.
  • 13. Dilek
    Bireylerin arzu ve dileklerini içeren cümledir.

  • Bari yarın gezmeye gitsek
  • 14. Düşsel Öğe
    Gerçekte mümkün olmayan, hayali unsurların yer aldığı cümlelerdir.

  • Güneşi avuçlarıma alıp
  • Takıyorum saçlarının teline
  • 15. Eleştiri
    Bir sanatçı veya eserin hem olumlu hem de olumsuz özellikleriyle ele alınmasıdır.

  • Yazarımız gerçekçi bir bakış açısına sahip.
  • 16. Endişe (Kaygı)
    Endişe ve tasa duygusunu veren cümlelerdir.

  • Parayı zamanında ödeyemezsek ne yaparız?
  • 17. Eşitlik
    Miktarın ya da olay sonucunun birbirine eşit olması durumunu anlatır.

  • Bu işten elde ettiğimiz kazancı yarı yarıya paylaştık.
  • 18. Gerçekleşmiş Beklenti
    Geleceğe dair bir beklentinin olumlu sonuçlandığını ifade eden cümlelerdir.

  • Ben, maçı alırız dememiş miydim?
  • Toplantıya zamanında gelerek bizi yanıltmadın.
  • 19. Gerçekleşmemiş Beklenti
    Hayal kırıklığı ifade eden sözlerdir.

  • Doğum günümü unutmayacağını düşünmüştüm.
  • 20. Gereklilik
    Olması ya da yapılması gereken durumlar için kurulan cümlelerdir.

  • Sanatında yetkinleşmeli ve taklitten sakınmalısın.
  • 21. Gözlem
    Cümle içinde görme duyusuyla ilgili ayrıntılara yer verilmesidir.

  • Yolun sonunda kırmızı çatılı evler, boyalı dökülmüş çitler ve yeşil çayırlar…
  • 22. Hayışanma
    Herhangi bir durum karşısında duyulan üzüntüyü belirten cümlelerdir.

  • Mâlesef bu soruna çözüm üretemedik.
  • 23. İçerik (Konu)
    Sanat yapıtının konusuna değinilen cümlelerdir.

  • Romanda bir savaş gazisinin yurt gerçekleriyle yüzleşmesi anlatılıyor.
  • 24. İğneleme (tariz)
    Söylenen bir sözün aksini anlatmaya çalışmaktır.

  • Ne kadarda erken geldiniz. (Geç kalan misafirlere)
  • 25. İhtimal (Olasılık)
    Bir durumun gerçekleşmesinin ihtimal dahilinde olduğunu ifade eden cümlelerdir.

  • Şu sıralar Ankara’da olmalı.
  • 26. İstek
    Bireyin isteğini dile getiren cümlelerdir.

  • Bana hemen kalem ve kâğıt getirin.
  • 27. Acelecilik
    Fiilin hızlıca yapıldığını ya da yapılması gerektiğini anlatan cümlelerdir.

  • Acilen toplanın, gidiyoruz.
  • 28. İyimserlik
    Karşılaşılan olayların olumlu sonuçlanacağına dair pozitif düşünceler taşıyan sözlerdir.

  • Rahat olun her şey planladığımız şekilde yürüyecek.
  • 29. Kanıksama (Alışma)
    Önceleri tuhaf gelen bir duruma gitgide alışıldığını anlatan ifadelerdir.

  • Size ters gelen tavırlarımı artık garipsemiyorsunuz.
  • 30. Karamsarlık
    Gelecek adına herhangi bir umut taşımama ve olumsuzlukları kabullenme duygusunu veren cümlelerdir.

  • Şirketin işastan kurtulacağını düşünmüyorum.
  • 31. Kararlılık
    Bireyin kararlı olduğunu anlatan ifadelerdir.

  • Aşkımızın gücü budur.
  • Ölmek vardır dönmek yoktur.
  • 32. Kararsızlık
    Tereddüte düşmeyi, ikilemde kalmayı anlatan sözlerdir.

  • Acaba tezimi yazarken hangi kaynaklardan yararlansam?
  • 33. Karşılaştırma
    Cümlede birden çok varlığı veya durumu kıyaslamaktır.

  • Bu araç, sınıfının en güvenlisidir.
  • Örnek:

    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “karşılaştırma” söz konusudur?

    A) İyi bir şair ve yazar olmasına karşın çok tanınmış biri değildir.
    B) Öykülerinde betimlemeyle birlikte mizahi bir anlatıma da yer verirdi.
    C) Sözcükleri, değişik anlamlarda kullanmaktan kaynaklanan çarpıcı bir anlatımı vardır.
    D) Betimlemelerinde abartmaya kaçan romantik bir tutum görülürdü.
    E) Öykülerini de okudu ama bunları şiirleri ve oyunları
    kadar beğenmedi.

    Çözüm:
    E seçeneğinde bir sanatçının öyküleriyle şiirleri ve oyunları karşılaştırılmıştır.
    Yanıt E

    Çözüm:
    (I) Yapıtını gece boyunca okuyup yuttuktan sonra, vakit geçirmeme olanak yoktu. (II) Düşüncelerimi belirtmek için hemen yazmaya koyuldum. (III) Öncelikle şunu söyleyeyim: (IV) Bugünkü edebiyatta bu güçte bir yapıtla karşılaşmadım. (V) Günümüzün yazarları arasında hiç kimse, ne ben ne de bir başkası, böyle bir şey yazmayı başaramadı.

    Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde “karşılaştırma” söz konusudur?

    A) I. ve II. B) I. ve IV. C)II. ve III. D) III. ve IV. E) IV. ve V.

    Çözüm:
    IV. cümlede bahsedilen yapıt günümüz edebiyatıyla, V. cümlede yazar, günümüzün yazarlarıyla karşılaştırılmıştır.
    Yanıt E

    Örnek:
    (I) Bu söyleşimiz, sırasıyla bana yönelttiğiniz sorular düşüncelerimi gözden geçirme olanağı sağlıyor. (II) Ne yapı yorum, nasıl yapıyorum sorularını yanıtlamak gerçekten kolay değil. (III) Çünkü ne yaptığımız, nasıl yaptığı- mız üzerinde, yazarken daha az, yazdıktan sonra daha çok düşünürüz. (IV) Aslında yazı ustalığı uzun, çok uzun yıllardan sonra kazanılan bir beceridir. (V) Bu beceri sürekli bir gelişim gösterir.

    Yukarıdaki parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusudur?

    A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

    Çözüm:
    C’ de düşünme eyleminin yazarken az, yazdıktan sonra ise çok olduğu belirtilerek karşılaştırmaya gidilmiştir.
    Yanıt C

    bahar yayınevi uyarı
    Sınavlara Hazırlık Arama Robotu
    YGS & LYS TEOG KPSS TUS KPDS Ehliyet Sınavı PMYO JANA

    Seçim esnek olup ilgili alanları seçiniz, Örneğin ehliyet sınavı için branş olarak matematik seçmeyiniz :)