Ekonomi, Göç ve Yerleşme
Ekonomi, Göç ve Yerleşme Ekonomik Faaliyetlerin Etkileri Yeryüzünde farklı coğrafi özellikler ve bunlara bağlı olarak farklı ekonomik faaliyetler ve yaşam biçimleri vardır. Tarımın, sanayinin, turizmin, madenciliğin ve ticaretin yaygın olarak yapıldığı bölgeler de yaşayan insanların yaşam biçimlerinin ve kültürlerinin temelini bu ekonomik faaliyetler oluşturur. Örneğin; Sanayi ve turizm faaliyetlerinin yaygın olduğu iki farklı şehirdeki yaşam biçimleri değişiklik gösterir. Eskiden küçük bir […]
İlk Kültür Merkezleri
İlk Kültür Merkezleri Yeryüzünde coğrafi koşullara bağlı olarak ırk, dil, din, yaşam biçimi bakımından birbirinden farklı uygarlıklar doğmuş ve gelişmiştir. Mezopotamya Uygarlığı Mezopotamya, kuzeyden Toroslar ve Zagros dağları ile Güney ve batıdan ise Suriye ve Arabistan çölleriyle çevrili geniş bir düzlüktür. Mezopotamya uygarlığı varlığını ve gelişmesini Dicle ve Fırat nehirlerine borçludur. Mezopotamya Uygarlığı’nın gelişmesinde tarımsal etkinlikler önemli rol oynamıştır. İlk […]
Ekonomiye Yön Veren Güç Doğal Kaynaklar
Ekonomiye Yön Veren Güç Doğal Kaynaklar Doğada kendiliğinden oluşmuş, oluşma aşamasında insanın bir rolünün bulunmadığı bütün zenginlikler doğal kaynaktır. Doğal Kaynakların Yararları Doğal kaynakların insan ve toplum yaşamında çok önemli bir yeri vardır. Yaşamı sürdürebilir hale getiren araç ve gereçlerin tamamına yakını doğal kaynaklardan sağlanır. Teknoloji ve sermaye birikimi olan ülkeler doğal kaynaklardan yararlanarak hızla gelişme göstermişlerdir. Doğal kaynakların kullanımı […]
Doğal ve Beşeri Unsurların Ekonomiye Etkisi
Doğal ve Beşeri Unsurların Ekonomiye Etkisi Üretim, Dağıtım ve Tüketimi Etkileyen Faktörler a. Doğal Faktörler 1. Sanayi kuruluşları için yer seçimi 2. Hammaddeye yakınlık: özelilkle çabuk bozulabilenler; meyve ve sebze konserve üretimi, balık ve hayvansal ürün üretiminde 3. Su kaynaklarına yakınlık: kağıt ve demir–çelik sanayisi ile termik ve nükleer santrallerde 4. İklim koşulları: uçak, gemi sanayinde doğrudan tarım […]
Geçmişten Günümüze Ekonomik Faaliyetler
Geçmişten Günümüze Ekonomik Faaliyetler Paleolitik Çağ (Kaba Taş Çağı) İlk insanlar geçimlerini avcılık ve toplayıcılık yaparak sağlamışlardır. Mezolitik Çağ (Yontma Taş Çağı) Sulak alanların çevresinde avcılık ve toplayıcılık yaparak yaşamışlardır. Tarıma geçiş çabaları başlamıştır. Köpek evcilleştirilmiştir. Neolitik Çağ (Yeni Taş Çağı) Yerleşik yaşama geçilmiş, köyler kurulmuştur. Tarım faaliyetleri başlamıştır. Hayvanlar evcilleştirilmiştir. Kap kacak yapımı başlamıştır. Kalkolitik Çağ (Maden Çağı) […]
Şehirler ve Etki Alanları
Şehirler ve Etki Alanları Şehirler yapılan faaliyetlerin bir ya da bir kaçıyla ön plana çıkarlar. şehirler gelişmelerinde daha büyük paya sahip olan faaliyet türü ile anılırlar. Bazıları ise aynı anda birden çok fonksiyona sahip olabilirler. a. Dünyanın Büyük şehirleri nerelerde kurulmuştur? Dünya haritasına bakıldığında bu şehirlerin genellikle Kuzey Yarım kürenin Orta kuşağında yer aldığı görülür. Büyük şehirlerin ortaya çıkmasında; 1. […]
Tarihsel Süreçte Şehirlerin Gelişimi
Tarihsel Süreçte Şehirlerin Gelişimi Tarih boyunca dünya nüfusunun çoğunluğu kırsal alanlarda yaşamıştır. Beş bin yıldan beri var olan ve Sanayi Devrimi’nden bu yana hem büyüme hem de sayıca hızla artan yerleşmeler, şehirleri oluşturmuştur. ilk şehirler, Ticaret ve dış saldırılara karşı güvenlik amaçlı ortaya çıkmışlardır. Modern şehirleşme süreci Sanayi Devrimi ile başlamıştır. Şehirlerin Fonksiyonel Gelişimi Tarihte, ilk şehirler ve şehirleşme hareketleri […]
Nüfus Politikaları
Nüfus Politikaları Neden Nüfus Politikası? Ülkeler, kalkınmalarını belirli bir plan çerçevesinde geliştirmek zorundadır. Bu amaçla nüfusun sayısını ve artış hızını, niteliğini (eğitim, üretim), niceliğini (sağlık ve doğurganlık), dağılışını (kır, kent, dış ülke) belirlemek için belirli aralıklarla nüfus sayımları yapar, nüfus politikaları belirlerler. Dünyada genel olarak uygulanan üç çeşit nüfus politikası vardır. 1. Nüfus artış hızını azaltma politikası ; Çin ve Hindistan […]
Göçün Mekansal Etkileri
Göçün Mekansal Etkileri Nüfusun hızlı artması, tarım alanlarının miras yoluyla küçük parçalara ayrılması ve tarımda makine kullanımının yaygınlaşması geçim güçlüklerini arttırmıştır. Bu köyden göçlere yol açmıştır. Bunun sonucunda: Köylerin nüfusu azalmış, bazı köyler tümüyle boşalmıştır. Toprak ekilmez olmuştur. Göçler Yerleşim Alanlarını Nasıl Etkiler? Göç alan yerlerde sağlıksız yapılaşma ve gece kondu semtleri ortaya çıkmıştır. Sanayi […]
Nüfus Hareketleri (Göçler)
Nüfus Hareketleri (Göçler) Göçlerin Nedenleri ve Sonuçları Geçmişten Günümüze Göç Hikayeleri Göç olayı insanlık tarihi kadar eskidir. İlk göçler daha çok iklim değişmeleri sonucu ortaya çıkmıştır. Kuraklığın etkili olduğu alanlardan, toprakları verimli, otlakları zengin alanlara doğru göçler yaşanmıştır. Türklerin Orta Asya’dan Göçü Tarihi kayıtlara göre Türk göçlerinin en önemli nedeni, kuraklık ve toprakların verimsizleşmesidir. Nüfusun artması ve otlakların verimsizleşmesi […]
Nüfusun Yapısı ve Nitelikleri
Nüfusun Yapısı ve Nitelikleri Nüfus, bir ülkenin kalkınmasında en önemli etmenlerden biridir. Ülkelerin kalkınmasında nüfusun sayısından çok nitelikleri daha önemlidir. Nüfusun Yaş Gruplarına Göre Dağılımı Nüfus piramitlerinde yaş grupları 0–14 yaş arası çocuk,15–64 yaş arası yetişkin (çalışan aktif) 65 yaş ve daha yukarısı ise yaşlı nüfus olarak kabul edilir. Nüfusun yaş gruplarına göre dağılışı, insanların ihtiyaçlarını ve sosyal […]
Nüfus Piramitleri ve Özellikleri
Nüfus Piramitleri ve Özellikleri ÇÖZÜM: 0–15 yaş arasına baktığımızda 2.nci grafikte azalma görülmektedir. Şekillerde göçle ilgili bilgi yoktur. 60 yaş üstü aynı olduğu için yaşam sürecinde bir değişiklik görülmemektedir. Yanıt A ÖRNEK: Bir ülke nüfusunun genç olması; I. Doğum oranının yüksek olması II. Ortalama yaşam süresinin uzun olması III. Bebek ölüm oranının düşük olması IV. […]
Dünyada Nüfus Artışı
Dünyada Nüfus Artışı Dünya nüfusu sürekli bir hareketlilik ve değişim içindedir. Bu değişimin temel nedeni yaşam koşullarının sürekli gelişmesidir. Nüfustaki değişimleri, doğum ve ölüm arasındaki oranlar belirler. Bazı yerlerde göçler, çok sayıda insan ölümüne neden olan salgın hastalıklar ve doğal afetler ile ülke sınırlarının değişmesi nüfusun değişiminde etkin rol oynamaktadır. Günümüzde nüfusun en az artış gösterdiği ülkeler, gelişmiş ülkelerdir. […]
Kıta Nüfusları Neden Farklıdır?
Kıta Nüfusları Neden Farklıdır? Tablo incelendiğinde nüfusun kıtalara dengeli dağılmadığı görülür. 1750–1950 yılları arasında en önemli nüfus artışlarının Asya ve Avrupa kıtalarında olduğu görülür. Asyadaki artışın nedeni yüksek doğum oranı iken Avrupa kıtasındaki artış ise sanayi devriminden sonra insanların yaşam düzeylerinin yükselmesidir. 1950–2000 yılları arasında tüm kıtalarda nüfusun hızla artığı görülür. Bu artışta insanların yaşam düzeylerinin yükselmesi etkili olmuştur. […]
Dünyada Nüfusun Alansal Dağılışı
Dünyada Nüfusun Alansal Dağılışı Dünya nüfusu yeryüzüne eşit ve dengeli dağılmamıştır. Kıtalara ve ülkelere göre farklılık gösterir. Kıta nüfusları, dünya nüfus artışına bağlı olarak günümüze kadar sürekli artmıştır. Ancak bu artış her zaman aynı oranda olmamıştır. Yoğun Nüfuslu Alanlar 1. Güneydoğu Asya 2. Orta ve Batı Avrupa 3. Kuzey Amerikanın Doğusu 4. Nil ırmağı çevresi Seyrek Nüfuslu […]
Dünya Nüfusunun Tarihsel Artışı ve Değişimi
Dünya Nüfusunun Tarihsel Artışı ve Değişimi Geçmiş çağlardan günümüze dünya nüfusu genel olarak artış göstermiştir. Bu artışta zaman zaman sıçramalar görülmektedir. Bu sıçramalardan birincisi 2 milyon yıl önce insanların alet yapımını ve ateşi bulmalarıyla yaşanmıştır. Dünya nüfusundaki ikinci sıçrama yaklaşık 10.000 yıl önce yaşanmıştır. İnsanlar yerleşik hayata geçmiş ve hayvanları evcilleştirmişlerdir. Dünya nüfusundaki üçüncü sıçrama sanayi devrimi ile gerçekleşmiştir. Bu sıçramada […]
