Türkiye’de Karstik Şekiller

Türkiye’de Karstik Şekiller Ülkemizde başta batı Toroslar ve Obruk platosu olmak üzere yaygın olarak görülürler. Aşınım şekilleri Birikim şekilleri ÖRNEK: Cennet ve Cehennem, Karain ve İnsuyu mağaraları ile şelaleler Akdeniz Bölgesinin turistik yörelerindendir. Akdeniz Bölgesinin hangi özelliği bu yörelerin oluşmasında etkilidir? A) Yüksek düzlüklerin geniş yer tutması B) Karstik arazinin geniş yer tutması C) Akarsu ağının sık […]

Akarsularımızın Oluşturduğu Yerşekilleri

Akarsularımızın Oluşturduğu Yerşekilleri 1. Vadi tipleri;
Boğaz Vadi: Gülek, Geyve Çentik (V tipi) Vadi: Toroslar, Karadeniz ve Doğu Anadolu dağlarında yaygındır. ÖRNEK: Nevşehir – Ürgüp çevresinde peribacalarının oluştuğu alanda aşağıdaki kayaç türlerinden hangisi yaygındır? A) Volkan tüfü B) Kumtaşı C) Granit D) Mermer E) Tebeşir 1996 ÖYS ÇÖZÜM: Peri bacaları volkanik arazide tüf ve küllerin aşınması […]

Türkiye’de Depremler ve Epirojenik Olaylar

Türkiye’de Epirojenik Olaylar Türkiye epirojenik hareketlere jeolojik devirlerde maruz kaldığı gibi, günümüzde de bazı alanlarda bu hareketlere rastlanmaktadır. Antalya Gazipaşa arası ile Bitlis dağları yükselirken, alüvyon birikimi nedeniyle Çukurova ve Ergene havzası çökmektedir. Türkiye’de Depremler Türkiye yakın bir jeolojik zamanda oluşmuş, arazisi tamamen mağmaya oturmamıştır. Dağları Alp–Himalaya orojenezi içindedir. Dünya’nın önemli deprem bölgeleri içinde yer alır. Topraklarımızın %90’ı deprem tehditi altındadır. […]

Türkiye’nin Ovaları

Türkiye’nin Ovaları Oluşumuna göre ovaları iki gruba ayırabiliriz: 1. Kıyı Ovaları Bu gruptaki ovaların en önemlileri deltalardır. Akdeniz kıyılarında Silifke ve Çukurova, Karadeniz kıyılarında Bafra ve Çarşamba, Ege kıyılarında, Menemen, Balat, K.Menderes, Bakırçay ovaları, delta ovası özelliğindedir. Bunların dışında delta özelliği göstermeyen kıyıda ve kıyıya yakın ovalarda bulunmaktadır. Akdeniz’de Amik Ovası, Marmara’da Karacabey, Bursa ve Adapazarı ovaları bunlardandır. 2. […]

Türkiye’nin Dağları

Türkiye’nin Dağları 1. Kıvrım Dağları Anadolu’nun kuzeyi ve güneyinde uzanırlar. İç Anadolu’yu çevreleyen dağlar ile Doğu Anadolu’nun sıradağları bu gruba girer. Dağlarımız, genelde doğu–batı yönlüdür. Toroslar ve Kuzey Anadolu dağları sürekli sıralar halinde uzanırken, diğer kesimlerde kesintiye uğrarlar. Eski arazilerin konumları ve sıkıştırma etkileri nedeniyle bazı kesimlerde yay görünümlü sıralar oluşturur. Yükseltileri doğuya gidildikçe artar. İç Anadolu arazisinin batısı ve […]

Türkiye’de Madencilik ve Enerji Kaynakları Değerlendirme Testi 2

Türkiye’nin Yer Şekilleri

Türkiye’nin Yer Şekilleri   3. jeolojik zamanda oluşan Alp–Himalaya kıvrımlı dağlar kuşağı üzerinde bulunan Türkiye’de yerşekillerinin genel durumu ve dağılışlarında görülen özellikler şöyledir: 1. Türkiye yüksek bir ülkedir. Ortalama yükseltisi 1131 metredir (Anadolu’da 1162 m, Trakya’da 180 m). Topraklarının çeşitli yükseltilere göre dağılışı şöyledir: Yükselti Basamağı Ülke topraklarındaki payı 0–500 % 17,5 501 – 1000 % 27 1001 […]

Türkiye’de Madencilik ve Enerji Kaynakları Değerlendirme Testi 1

Türkiye’nin Çevresindeki Bölgesel Sorunlar

Türkiye’nin Çevresindeki Bölgesel Sorunlar Batı Trakya Sorunu Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanmaktadır. Tarihi,kültürel ve siyasal nedenlere dayanır. Lozan Antlaşması ile hukuken çözülmüştür, ancak uygulamada sorunlar yaşanmaktadır. Kıbrıs Sorunu Süveyş kanalının açılmasıyla birlikte ticari, stratejik ve askeri önemi artmıştır. Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan bir sorundur. 1960 yılında Türklerle Rumların kurduğu Kıbrıs Cumhuriyeti 1963 olayları ile yıkılmıştır. BM’nin gözetiminde ikili görüşmelerle çözüm […]

Geçmişten Geleceğe Türkiye’nin Jeopolitiği

Geçmişten Geleceğe Türkiye’nin Jeopolitiği Türkiye’nin jeopolitiği Jeopolitik: Devletlerin coğrafi özellikleri ile siyasetleri arasındaki ilişkileri inceleyen bilimdir. Siyasi coğrafyanın önemli bir koludur. Türkiye, bulunduğu coğrafi konum nedeniyle siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan dünyanın en önemli ülkelerinden biridir. Bu özelliğini ilk çağlardan bu yana korumakta ve artırarak sürdürmektedir. ÖRNEK: Bir ülkenin coğrafi konumu, büyüklüğü, şekli, arazi yapısı, […]

Yerleşme Şekilleri

Yerleşme Şekilleri     1. Kırsal Yerleşmeler Temel geçim kaynağının tarım ve hayvancılık olduğu yerleşmelerdir. a. Köy altı yerleşmesi: Tek ev ile köy arasında geçiş tipidir. b. Köy yerleşmesi: Nüfusu 2000’den azdır. Okul, otlak, orman gibi ortak malları bulunur. c. Kasabalar (Belde): Köy ile kent arasında geçiş özelliği gösterir. Ekonomik etkinlikler yönüyle köye benzer. Fakat köylerden farklı […]

Türkiye’nin Coğrafi Konumu ve Sonuçları

Türkiye’nin Coğrafi Konumu ve Sonuçları   Türkiye 36° – 42° Kuzey paralelleri ile 26° – 45° Doğu meridyenleri arasında ekvatorun kuzeyinde, başlangıç meridyeninin doğusunda ve orta kuşakta kalan bir ülkedir. Bu konumu ile Türkiye de ortaya çıkan bazı özellikler şöyledir;
En kuzeyi ile en güneyi arasından 6° enlem farkı vardır. Bu enlem farkı 666 km’lik kuşuçuşu uzaklığa […]

Kentsel (şehir) Yerleşmeler

Kentsel (şehir) Yerleşmeler Tarım dışı ekonomik sektörlerin geliştiği, iş bölümünün belirgin olduğu, nüfusu 10.000’den fazla olan yerleşim alanlarıdır. a. Nüfuslarına göre kentler Küçük kentler: Nüfusu 10.000 ile 100.000 arası Orta büyüklükteki kentler: Nüfusu 100.000 ile 500.000 arası Büyük kentler: Nüfusu 500.000 ile 1.000.000 arası Metropoliten kentler: Nüfusu 1.000.000’den fazladır. b. Fonksiyonlarına göre kentler Tarım kentleri

Yerleşmeyi Sınırlayan Faktörler

Yerleşmeyi Sınırlayan Faktörler Dünyada her yer yerleşim için uygun değildir. Yerleşmeyi sınırlayan faktörler vardır. Bunlar: 1. İklim ve Bitki Örtüsü Sıcaklık ve nem koşulları ile Ormanlar yerleşmelerin dağılışını etkiler. Kutuplar: Aşırı soğuk ve buzlarla kaplı kutup bölgeleri yerleşmeye uygun değildir. Çöller: Aşırı kuraklık çöllerde yerleşmeyi sınırlandırır. Büyük sahra – Gobi gibi. Ekvatoral Bölge: Amazon ve kongo havzalarında yüksek sıcaklık […]

İlk Yerleşmeler ve Değişim

İlk Yerleşmeler ve Değişim Yerleşmelerin Farklılaşması İlk insanlar avcılık ve toplayıcılık yaptıkları dönemlerde elverişsiz doğa koşullarına karşı korunmak için barınak olarak mağaraları ve ağaç kovuklarını seçmişlerdir. İnsanın toprağı işlemeyi öğrenmesiyle birlikte yerleşik yaşama geçtiğini görüyoruz. Su kenarlarında ilk yerleşim birimlerini oluşturmuşlardır. İnsanlar ihtiyaçlarından fazla üretim yapmışlar ve ürettikleri fazla ürünleri takas etmişlerdir. Böylece takas alanlarında ticaret şehirleri doğmuştur. İnsanların deniz […]

Beşeri Yapı

Beşeri Dokular İnsanoğlu geçmişten günümüze sürekli bir faaliyet içerisindedir. Var olanla yetinmez, hep daha iyisine ulaşmak ister. Bu isteklerine ulaşmak için birçok faaliyeti bir arada yürütür. İnsanın bütün bu etkinliklerinin bir araya gelmesiyle Beşeri Sistemler oluşur. İnsanın doğayla etkileşimi ve çevreye yönelik faaliyetlerini Beşeri Coğrafya inceler.

Yerşekillerinin Diğer Oluşum Süreçleri

Yerşekillerinin Diğer Oluşum Süreçleri Kütle Hareketleri (Heyelan) Yeryüzünün şekillenmesinde etkilı olan olaylardan biriside heyelandır. Toprağın suya doyması sonucu yerçekimi etkisiyle kütle halinde kaymasına heyelan denir. Heyelanı Etkileyen Faktörler a. Eğim Eğim yerçekimininde etkisiyle toprak yüzeyinin kaymasını kolaylaştırır. b. Yağış Yağış toprağın suya doymasına ve ağırlaşmasına neden olur. Böylece toprağın hareketi kolaylaşır. c. Arazinin Yapısı Arazinin yapısı eğer killi […]

Türkiye’de Tarım – Yerleşme Hayvancılık – Balıkçılık Konu Testi 2

Kıyı Tipleri

Kıyı Tipleri Dünya’nın değişik yerlerinde birbirinden farklı kıyı tipleri oluşmuştur. kıyı tiplerinin oluşmasında kıyı gerisindeki yerşekilleri ile iç ve dış kuvvetler etkili olmuştur. IV. jeolojik zamanda buzul dönemi sona erdikten sonra buzullar çekilmiş ve kıyılar günümüzdeki görünümünü almıştır. 1. Enine Kıyılar Dağların kıyıya dik uzandığı yerlerde denizin vadiler boyunca ilerlemesiyle oluşan kıyı tipidir. Örneğin; Ege kıyıları.
Kıyıdaki derinlik […]

Akıntılar

Akıntılar Deniz ve okyanuslarda etkisini gösteren dış kuvvetlerdir. Okyanus veya deniz yüzeyinde bulunan suların yer değiştirmesine akıntı denir. Akıntıların oluşmasında; Sürekli Rüzgarlar Dünya üzerinde yılboyunca esen rüzgarlar estiği yönde su kütlelerini de hareket ettirirler. Akıntıların oluşmasındaki en önemli faktör sürekli rüzgarlardır. Yoğunluk Farkı (Tuzluluk) Tuzlu sular yoğun ve ağır olduğu için alttan, tuz miktarı az olan sular hafif […]